NABÓR TEKSTÓW NA 2020 ROK

Uprzejmie informujemy, że nabór tekstów na 2019 rok został już zamknięty.

Obecnie redakcja czasopisma przyjmuje teksty do tomów zaplanowanych na 2020 rok. Tematy przewodnie tomów:

1. Tom 1/2020 - FILM-MEDIA-LITERATURA - Zgłoszenia do: 31.01.2020

2. Tom 2/2020 - SOUND STUDIES - Zgłoszenia do: 29.02.2020

2. Tom 3/2020 - FIKCJA SPEKULATYWNA: UTOPIA I DYSTOPIA W UJĘCIU GENDEROWYM (Wydanie specjalne) - Zgłoszenia do: 31.03.2020

4. Tom 4/2020 - Bez tematu przewodniego - Zgłoszenia do: 30.04.2020

 

1. FILM-MEDIA-LITERATURA

Redaktor tomu - dr hab. Małgorzata Jakubowska

Przestrzeń naszego doświadczenia znaczona jest ekranami: laptopy, smartfony, tablety, czytniki. Oczywistym jest, że technologia przekształca tradycyjne media. Literatura jako medium dyskursu, pamięci odnajduje się w sferze humanistyki cyfrowej. Czy, jak twierdzi Michał Paweł Markowski, wciąż pozostaje „medium doskonałym”? Teoretyk stawia kwestię do rozważenia: „Czym jest mediumiczność literatury, czym zajmuje się literatura jako medium, które pozwala przemawiać temu, co niedostępne w życiu codziennym?”.

Film od początku flirtuje z techniką i technologią nowych mediów. Ostatnie dwa stulecia są świadkami kolejnych rewolucji w sferze obrazowości, ale napięcie między słowem a obrazem pozostaje ważnym aspektem artystycznego tworzywa. Dziś reżyserzy projektują „rzeczywistości wirtualne” i quasi-interaktywne narracje poszerzające spektrum własnych narracyjnych i technologicznych możliwości. Czy są granice medium? Czy współczesna „filomozofia” proponuje nowe ujęcia tych problemów?

I pytanie kolejne czy w ramach medium są granice? Czy gatunek podobnie jak medium przeżywa swoje inter- i transgatunkowe poszukiwania budując kolejne pomosty między mediami? Jak strategie metatekstowe (autotematyzm, zwrotność) problematyzują zarówno kwestie gatunków, jak i medium? Jak techniki dystansacyjne skłaniają do refleksji na temat audiowizualnej kultury/medium/gatunku?

W numerze FILM-MEDIA-LITERATURA interesują nas następujące obszary:

• film/literatura jako medium
• diagnozowanie przemian wewnątrz „tradycyjnych” mediów
• praktyki intermedialne i transmedialne
• relacja między słowem a obrazem na poziomie medialnym
• relacja między słowem a obrazem w konkretnych praktykach artystycznych
• czas/przestrzeń na tle medium/gatunku/tekstu
• przemiany i hybrydyzacje wewnątrz gatunków/ w konkretnych praktykach artystycznych
• strategie metatekstowe
• techniki dystansujące

 

2. SOUND STUDIES

Redaktor tomu - dr Kinga Sygizman

„Bodźców dźwiękowych doświadczamy nieustannie każdego dnia. Nasze uszy pracują nawet wtedy, kiedy śpimy” – pisze badacz dźwięku, Julian Treasure. Dlatego tym razem uwagę skupimy na różnych aspektach audialności. Zapraszamy do zgłaszania tekstów dotyczących semantyki dźwięku w różnych przekazach kultury, także takich, w których eksperymenty foniczne nie są gatunkową normą. Warte omówienia są też – przybierające różne formy gatunkowe – dźwiękowe opowieści, ich kompozycja, dynamika, wykorzystanie radiowych środków wyrazu. Interesują nas także badania nad audiosferą otaczających nas przestrzeni i tworzywem audialnym budującym tę przestrzeń oraz badania nad pejzażami dźwiękowymi (soundscapes). Ciekawym polem badawczym wydaje się również ekologia dźwięku i zagadnienia związane ze świadomym, uważnym słuchaniem, odczytywaniem wrażeń i bodźców słuchowych.

 

3. FIKCJA SPEKULATYWNA: UTOPIA I DYSTOPIA W UJĘCIU GENDEROWYM

Redaktorzy tomu: dr hab. Katarzyna Ostalska, dr Tomasz Fisiak

Odnosząc się do gatunku spekulatywnego, uznany teoretyk gatunku i pisarz, Robert A. Heinlein używa terminu „wyobrażona-ale-możliwa” narracja, która „ekstrapoluje od ‘tego, co jest’ do tego co ‘mogłoby być’”. Jak zgodnie przyznają współcześni twórcy myśli krytycznej, rzeczywistość, w której żyjemy zmusza nas do stawienia czoła gwałtownemu i niespotykanemu w dotychczasowych skali i tempie rozwojowi nowoczesnych technologii, któremu towarzyszą m.in. wyzwania epoki post-humanizmu, trans-humanistyczne transformacje ciała, zmiany w obrębie środowiska naturalnego oraz klimatu (Lothian), genetyczne modyfikacje. Istoty i postaci inne niż ludzkie, dyskurs zorientowany na przedmioty, „nowy” materializm, który rzuca wyzwanie „dawnemu” porządkowi myśli teoretycznej – to wszystko znajduje się obecnie w centrum badań i zainteresowań naukowych. Z jednej strony, obserwowane zmiany stwarzają nowe możliwości, zaś z drugiej mogą wywołać poczucie lęku i zagrożenia. W nawiązaniu do ww. czynników, w swojej opublikowanej niedawno, a już nagrodzonej monografii, zatytułowanej Old Futures: Speculative Fiction and Queer Possibility (2018), Lothian zauważa, że „życie w przyszłości dla niektórych może oznaczać, że dwudziestowieczne technologiczne utopie realizują się dzięki nieustannej bezprzewodowej łączności i dostępności medialnej, dla innych oznacza to trud budowania przyszłości pośród agresywnych, dystopijnych realiów”. Nigdy dotąd nurt spekulatywny nie był tak licznie reprezentowany w przekazach i różnego rodzaju mediach, zarówno tradycyjnych, jak i tych nowych. Według Oxford Research Encyclopedias, spekulatywny rodzaj literacki, który rozwinął się w obecnym stuleciu, wynika z globalnych, międzykulturowych kontaktów i współpracy. Co ważne, pozwala on zaistnieć dyskursom mniejszościowym, heterogenicznym, takim, które kwestionują istnienie „jednomyślnej, mimetycznej rzeczywistości” na rzecz wyobrażania sobie wielorakich „możliwych przyszłości” (Oziewicz).

Numer specjalny Zagadnień Rodzajów Literackich 3.2020 skierowany jest do Autorów, którzy zechcą wyobrazić sobie alternatywne, spekulatywne wersje „przyszłości” biorąc pod uwagę płeć kulturową jako główny punkt odniesienia. Numer stawia sobie za cel zbadanie całego spektrum „możliwych” scenariuszy, które podważają binarność płciową oraz patriarchalny porządek, kierując się w stronę alternatywnego rozwoju sytuacji, zarówno w wymiarze utopijnym, jak i dystopijnym.

Kiedy rozpatruje się kulturę i literaturę spekulatywną w szerszym kontekście, jawi się ona wówczas jako „rodzaj eksperymentu myślowego” czy „obszar produkcji kultury” (Oziewicz), hybryda podlegająca re-konceptualizacji, której zwolennikami są głównie rozwijające się, nowo powstające dziedziny kultury, jak również globalne sieciowe społeczności. Ponieważ cechą tego gatunku jest ciągła zmiana i szybkie reagowanie na otaczającą rzeczywistość, stale powstają nowe podtypy tego dyskursu, z czego wynika też jego wielowymiarowy, różnorodny charakter.

Redaktorzy numeru specjalnego zapraszają Autorów do przysłania oryginalnych, niepublikowanych dotąd artykułów, które mieszczą się w obszarze gatunku spekulatywnego w jego genderowym aspekcie:

• Utopia;
• Dystopia;
• Retrofuturyzm;
• Historia alternatywna;
• Postapokalipsa;
• Bio-fikcja;
• Climate fiction (cli-fi);
• Fikcja post-crisis;
• Literature gotycka oraz horror;
• Zombie w literaturze i (pop)kulturze;
• Dyskurs post- i transhumanistyczny;
• Steampunk.