Litologia, geneza i wiek osadów w Kalnikowie i Chotyńcu na Płaskowyżu Tarnogrodzkim (Kotlina Sandomierska)

https://doi.org/10.26485/AGL/2017/106/6

Autor

  • Piotr Gębica Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie
  • Sławomir Superson Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie
  • Katarzyna Trybała-Zawiślak Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Archeologii
  • Barbara Woronko Uniwersytet Warszawski, Instytut Geologii Podstawowej

Abstrakt

Artykuł omawia wyniki analiz uziarnienia, obróbki ziarn kwarcu i datowań metodą OSL zróżnicowanych pod względem pochodzenia i wieku osadów czwartorzędowych (osady eoliczne, rzeczne, fluwioglacjalne) występujących na stanowiskach archeologicznych w południowej części Płaskowyżu Tarnogrodzkiego. Osady wydmowe w Kalnikowie-Zagrebli miąższości 1,2 m charakteryzują się dominacją ziarn drobnoziarnistych o średniej średnicy Mz=2,9 phi. Tak drobnoziarniste osady są rzadko spotykane w wydmach z późnego glacjału w Kotlinie Sandomierskiej. Depozycja piasków wydmowych na podstawie datowań OSL miała miejsce w młodszym dryasie. Osady budujące podłoże wydmy, to piaski drobnoziarniste z poziomami bruków żwirowych pochodzenia fluwioglacjalnego, które jak wykazała obróbka ziarn kwarcu, znajdują się na wtórnym złożu. Terasę nadzalewową Wiszni o wysokości 6–8 m n.p.rz. budują warstwowane horyzontalnie drobnoziarniste utwory piaszczyste, które na powierzchni terasy tworzą wał przykorytowy. Cechy strukturalne osadów oraz rozkład parametrów uziarnienia wskazują, że akumulowane były w strefie przykorytowej równi zalewowej. Analiza osadów pylastopiaszczystych pokrywających wierzchowinę płaskowyżu w otoczeniu wału grodziska z okresu celtyckiego w Chotyńcu wykazała, że nie są to utwory pochodzenia wietrzeniowego, ale prawdopodobnie osady genezy eolicznej.

Pobrania

Opublikowane

— zaktualizowane 2018-12-07

Jak cytować

Gębica, P., Superson, S., Trybała-Zawiślak, K., & Woronko, B. (2018). Litologia, geneza i wiek osadów w Kalnikowie i Chotyńcu na Płaskowyżu Tarnogrodzkim (Kotlina Sandomierska): https://doi.org/10.26485/AGL/2017/106/6. Acta Geographica Lodziensia, 106, 65–86. Pobrano z https://journals.ltn.lodz.pl/Acta-Geographica-Lodziensia/article/view/78

Numer

Dział

Artykuły