Women and the imagined community: selected patterns of practicing gender in nationalist organizations
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2021/71.1/6Keywords:
gender, nationalist organizations, gendered nationalism, women in nationalistAbstract
The article presents an analysis of selected patterns of gender practice by women in nationalist organizations as part of the tasks and responsibilities that they perform. The main goal is to answer the question: How do gendered dimensions of work correspond with the typology of the ways women are present in national communities. In other words, how are women present in the organizations that were investigated? The text is based on material from in-depth interviews and, as an auxiliary, observation. Based on the analyses, the author proves that the discussed patterns of reproducing femininity in selected tasks are a space in which, on the one hand, the binary division into femininity and masculinity is recreated, on the other, through the described niches of female activists’ work, they gain the opportunity to participate and agency in symbolic fights for a national community.
References
Acker Joan. 1990. “Hierarchies, jobs, bodies: A theory of gendered organizations”. Gender & Society 4(2): 139–158.
Acker Joan. 2006. “Inequality regimes: Gender, class, and race in organizations”. Gender & Society 20(4): 441–464.
Acker Joan. 2010. Gender: Od ról płciowych do upłciowionych instytucji, tłum. M. Maciejewska, M. Marszałek. Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego. http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0088acker.pdf [dostęp: 8.04.2020].
Akkerman Tjitske, Anniken Hagelund. 2007. “«Women and children first!». Anti-imigration parties and gender in Norway and the Netherlands”. Patterns of Prejudice 41(2): 197–214.
Anderson Benedict. 1997. Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. S. Amsterdamski. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Anthias Floya, Nira Yuval-Davis. 1989. Introduction. In: Women – Nation – State, N. Yuval-Davis, F. Anthias (eds.), 1–15. New York: Palgrave Macmillan.
Barłowski Dezydery. 2018. „Homoseksualność – homofobia – nacjonalizm – męskość. Teoretyczne relokacje”. Wielogłos 3(37): 21–35.
Billig Michael. 2008. Banalny nacjonalizm, tłum. M. Sekerdej. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Blee Kathleen, Sandra McGee Deutsch. eds. 2012. Women of the right: Comparisons and interplay across borders. University Park, PA: Pennsylvania State University Press.
Budyta-Budzyńska Małgorzata. 2013. Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bradley Harriet. 1989. Men’s work, women’s work: A sociological history of the sexual division of labour in employment. Minneapolis: University of Minnessota Press.
Bradley Harriet. 2008. Płeć, tłum. Ewa Chomicka. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Calhoun Craig. 2007. Nacjonalizm, tłum. B. Piasecki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
CBOS. 2016. Między patriotyzmem a nacjonalizmem. Komunikat z badań nr 151. http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_151_16.PDF [dostęp: 8.04.2020].
CBOS. 2018. Patriotyzm Polaków. Komunikat z badań numer 108. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_105_18.PDF [dostęp: 8.08.2019].
Chomczyński Piotr. 2006. „Wybrane aspekty etyczne w badaniach. Obserwacja uczestnicząca ukryta”. Przegląd Socjologii Jakościowej II(1): 68–87.
Connell Raewyn. 2005. “Hegemonic masculinity: Rethinking the concept”. Gender & Society 19(6): 829–859.
Connell Raewyn. 2006a. “Glass ceilings or gendered institutions? Mapping the gender regimes of public sector worksites”. Public Administration Review 66(6): 837–849.
Connell Raewyn. 2006b. “The experience of gender change in public sector organizations”. Gender, Work and Organization 13(5): 435–452.
Connell Raewyn. 2009. Gender. Short introduction. Cornwall: Polity Press.
de Lange Sarah L., Lisa M. Mügge. 2015. “Gender and right-wing populism in the Low Countries: Ideological variations across parties and time”. Patterns of Prejudice 49(1–2): 61–80.
DeVault Marjorie L. 1994. Feeding the family: The social organization of caring as gendered work. Chicago: University of Chicago Press.
Domański Henryk, Zbigniew Karpiński, Dariusz Przybysz, Justyna Straczuk. 2015. Wzory jedzenia a struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Dunn Elizabeth. 2017. Prywatyzując Polskę. O bobofrutach, wielkim biznesie i restrukturyzacji pracy. Warszawa: Krytyka Polityczna.
Elies Stefanie, Elisa Gutsche, Susan Javad, Björn Klein, Jonathan Menge. 2017. Triumph of the women? The female face of the populist & far right in Europe. Berlin: Friedrich-Ebert-Stiftung; Forum Politik und Gesellschaft.
Erzeel Silvia, Ekaterina R. Rashkova. 2017. “Still men’s parties? Gender and the radical right in comparative perspective”. West European Politics 40(4): 812–820.
Félix Anikó. 2015. “Old missions in new clothes: The reproduction of the nation as women’s main role perceived by female supporters of Golden Dawn and Jobbik. Intersections. East European Journal of Society and Politics 1(1): 166–182.
Félix Anikó. 2017. Towards an alternative emancipation? The new way(s) of women’s mobilisation in the Hungarian radical right subculture. In: Gender and far right politics in Europe: Gender and politics, M. Köttig, R. Bitzan, A. Petö (eds.), 95–109. Cham: Palgrave Macmillan.
Femen. 2020. O nas. https://femen.org/about-us/ [dostęp: 16.03.2020].
Graff Agnieszka. 2008. Płeć i naród tu i teraz. Kilka uwag o genderowym i seksualnym wymiarze współczesnego polskiego nacjonalizmu. W: Tożsamość i obywatelstwo w społeczeństwie wielokulturowym, E.H. Oleksy (red.), 140–158. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Graff Agnieszka. 2014. Nacjonalizm. W: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, A. Wróbel (red.), 332–335. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Grzebalska Weronika. 2013. Płeć powstania warszawskiego. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Kajta Justyna. 2013. „Kto się sprzeciwia różnorodności? O tożsamości uczestników ruchu nacjonalistycznego”. Pogranicze. Studia Społeczne XXIII: 63–78.
Kociołowicz-Wiśniewska Bogna. 2017. „Chwała bohaterom. Nacjonalistyczny wzorzec męskości”. Miscellanea Anthropologica et Sociologica 18(2): 65–76.
Kociołowicz-Wiśniewska Bogna. 2018. „O zależności kategorii płci i narodu. Przypadki polskie”. Społeczeństwo i Polityka 54(1): 99–106.
Kociołowicz-Wiśniewska Bogna. 2020. „Medialne strategie autoprezentacji działaczek nacjonalistycznych organizacji kobiecych”. Media–Kultura–Komunikowanie Społeczne 2(15): 115–130.
Kopczyńska Ewa, Katarzyna Zielińska. 2015. “Feeding the body, feeding the gender: Dietary choices of men and women in Poland”. East European Politics and Societies and Cultures 30(1): 147–168.
Kotowski Robert. 2009. Między polityką a działalnością społeczną – Narodowa Organizacja Kobiet w dwudziestoleciu międzywojennym. W: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki… Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym). TOM II, A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc (red.), 275–186. Warszawa: Wydawnictwo Neriton.
Kottig Michaela, Renate Bitzan, Andrea Petö. 2017. Gender and far right politics in Europe. Gender and politics. Cham: Palgrave Macmillan.
Korolczuk Elżbieta, Agnieszka Graff. 2017. “Worse than communism and nazism put together”: War on gender in Poland. In: Anti-gender campaigns in Europe: Mobilizing against equality, R. Kuhar, D. Paternotte, (eds.), 175–194. London and New York: Rowman & Littlefield International.
Kubica-Heller Grażyna. 2006. „Tęczowa flaga przeciwko wawelskiemu smokowi. Kulturowa interpretacja konfliktu wokół krakowskiego Marszu dla Tolerancji”. Studia Socjologiczne 4(183): 69–106.
Kubisa Julia. 2019. „Trzy światy męskiej pracy – stałość i zmiana wzorów w zmaskulinizowanych zawodach”. Studia Socjologiczne 3(234): 171–196.
Kuhar Roman, Davis Paternotte. 2017. Anti-gender campaigns in Europe: Mobilizing against equality. London and New York: Rowman & Littlefield International.
Larsen Christian Albrekt. 2017. “Revitalizing the ‘civic’ and ‘ethnic’ distinction. Perceptions of nationhood across two dimensions, 44 countries and two decades”. Nations and Nationalism 23(4): 970–993.
Latos Grażyna. 2014. Krzątactwo. W: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, A. Wróbel (red.), 253–254. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Leszczyńska Katarzyna. 2016. Płeć w instytucje uwikłana. Reprodukowanie wzorów kobiecości i męskości przez świeckie kobiety i świeckich mężczyzn w organizacjach administracyjno-ewangelizacyjnych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Lorbel Judith. 1994. Paradoxes of gender. New Haven and London: Yale University Press.
Lorbel Judith. 1996. “Beyond the binaries: Depolarizing the categories of sex, sexuality, and gender”. Sociological Inquiry 66(2): 143–160.
Martin Patricia Yancey. 2003. “«Said and done» versus «saying and doing»: Gendering practices, practicing gender at work”. Gender and Society 17(3): 342–366.
Martin Patricia Yancey. 2006. “Practising gender at work: Further thoughts on reflexivity. Gender. Work and Organization 13(3): 254–276.
Meret Susi. 2015. “Charismatic female leadership and gender: Pia Kjærsgaard and the Danish People’s Party”. Patterns of Prejudice 49(1/2): 81–102.
Miles Matthew B., A. Michael Huberman. 2000. Analiza danych jakościowych, tłum. S. Zabielski. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Mulinari Diana, Anders Neergaard. 2014. “We are Sweden democrats because we care for others: Exploring racisms in the Swedish extreme right”. European Journal of Women’s Studies 21(1): 43–56.
Ostrowska Elżbieta. 2004. Matki Polki i ich synowie. Kilka uwag o genezie obrazów kobiecości i męskości w kulturze polskiej. W: Gender – konteksty, M. Radkiewicz (red.), 213–227. Kraków: Rabid.
Pettersson Katarina. 2017. “Ideological dilemmas of female populist radical right politicians”. European Journal of Women’s Studies 24(1): 7–22.
Petö Andrea. 2014. “Populist female leaders should not be underestimated”. Queries: The European Progressive Magazine. Foundation for European Progressive Studies 3 (Winter 2013–2014): 78–81.
Pilkington Hilary. 2017. “«EDL angels stand beside their men… not behind them»: The politics of gender and sexuality in an anti-Islam(ist) movement”. Gender and Education 29(2): 238–257.
Ridgeway Cecilia L. 2009. “Framed before we know it: How gender shapes social relations”. Gender & Society 23(2): 145–160.
Ridgeway Cecilia L., Shelley J. Correll. 2004. “Unpacking the gender system: A theoretical perspective on gender beliefs and social relations”. Gender & Society 18(4): 510–531.
Rippeyoung Phyllis L.F. 2007. “When women are right: The influence of gender, work, and values on European far-right party support”. International Feminist Journal of Politics 9(3): 379–397.
Serafin Ewa. 2014. Manifa. W: Encyklopedia Gender. Płeć w kulturze, M. Rudaś-Grodzka, K. Nadana-Sokołowska, A. Mrozik, K. Szczuka, K. Czeczot, B. Smoleń, A. Nasiłowska, E. Serafin, A. Wróbel (red.), 282–283. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Smith Anthony D. 2007. Nacjonalizm. Teoria, ideologia, historia, tłum. E. Chomicka. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Sobal Jeffery. 2005. “Men, meat, and marriage: Models of maculinity”. Food and Foodways: Explorations in the History and Culture of Human Nourishment 13(1–2): 135–158.
Stadelmann Marcus. 2014. “The marinisation of France Marine Le Pen and the French National Front”. International Journal of Humanities and Social Science 4(10/1): 1–6.
Stronciwilk Agata. 2019. „Męskość”. Fragile. Pismo kulturalne 45(3): 19–26.
Struzik Justyna. 2019. Solidarność queerowa. Mobilizacja, ramy i działania ruchów queerowyh w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sztompka Piotr. 2012. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Titkow Anna, Danuta Duch-Krzysztoszek, Bogusława Budrowska. 2004. Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywa. Warszawa: Wydawnictwo IFIS PAN.
Walczewska Sławomira. 2000. Damy, rycerze, feministki. Kobiecy dyskurs emancypacyjny w Polsce. Kraków: Fundacja Kobieca „eFka”.
Wątor, Jakub. 2018. Facebook oficjalnie: ONR i NOP są u nas zabronione za rasizm, antysemityzm i homofobię. https://wyborcza.pl/7,156282,23329089,facebook-oficjalnie-onr-i-nopsa-u-nas-zabronione-za-rasizm.html [dostęp: 12.02.2020].
West Candace, Don H. Zimmerman. 1987. “Doing gender”. Gender & Society 1(2): 125–151.
Witkowski Przemysław. 2019. Wojna domowa w Marszu Niepodległości. Interweniują służby specjalne, PiS wkracza do gry. https://oko.press/wojna-domowa-w-marszu-niepodleglosci/ [dostęp: 27.11.2019].
Wysocki Artur. 2020. „Społeczne kryteria polskiej tożsamości narodowej w latach 1988–2018”. Polityczne Dialogi/Political Dialogues 29: 191–205.
Yuval-Davis Nira. 1997. Gender & nation. London: SAGE Publications Ltd.
Zamojska Eva. 2017. „Naród, gender, popkultura. Nacjonalistyczne konstrukcje płci i seksualności w popkulturowej odsłonie”. Kultura – Społeczeństwo – Edukacja 12(2): 361–378.
Zimniak-Hałajko Marta. 2017. Ciało i wspólnota. Wokół prawicowej wyobraźni. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Zubrzycki Geneviève. 2001. “«We, the Polish Nation»: Ethnic and civic visions of nationhood in post-communist constitutional debates”. Theory and Society 30(5): 629–668.
Zubrzycki Geneviève. 2002. “The classical opposition between civil and ethnic models of nationhood: Ideology, empirical reality and social scientific analysis”. Polish Sociological Review 3(139): 275–295.
