Economics of everyday life. Strategies for maintaining everyday life in the normatively saturated world
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2025/74.1/4Keywords:
sociology of everyday life, economics of everyday life, change, norms, normative conflictAbstract
The presented text focuses on the analysis of the normative order of everyday life, in particular on dealing with situations of normative conflict. One of the tools used to achieve this goal is the economics of everyday life, which concerns the contextual and situational calculating, balancing and hierarchising of normative requirements. The economics of everyday life is qualitative in nature and is accompanied by concepts such as “too much”, “too little”, “less than”, “more than”, “similarly”, “at least”. Such measures are subjective and are made in a specific situational context – in the analysed cases at the moment of dysregulation and crisis of everyday life. Theoretically, the project is based primarily on the perspective of the sociology of everyday life and David Nicolini’s theory of practices, particularly the idea of the toolkit approach. The theoretical theses are based on several qualitative studies, which is in line with Kaufmann’s project of analytical induction, i.e. a theory built based on qualitative research and verified by subsequent research. The first part of the text describes the principles of everyday economics in the form of the principles such as “more is better than less”, “less is better than more”, “it is better not to risk”, “at least”, “by the way”. All of them show how individuals define a situation of normative conflict and how they balance and prioritise conflicting obligations. This is not a closed list and can be expanded in further empirical research. The text ends with a theoretical summary, in which the concept of everyday economics is developed in detail.
References
Bauman Zygmunt. 2008. Płynna nowoczesność. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Bauman Zygmunt. 2013. Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Sic!.
Beck Ulrich. 2002. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do nowej nowoczesności. Warszawa: Scholar.
Berger Peter, Thomas Luckmann. 1983. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: PIW.
Blau Peter. 2006. Wymiana społeczna. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.1, A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 82–92. Warszawa: Scholar.
Bloom Jonathan. 2010. American wasteland: How America throws away nearly half of its food (and what we can do about it). Cambridge: Da Capo Press.
Bourdieu Pierre. 2004. Męska dominacja. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Bourdieu Pierre. 2005. Dystynkcja: Społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Scholar.
Clark Sue Campbell. 2000. “Work/family border theory: A new theory of work/family balance”. Human Relations 53(6): 747–770. https://doi.org/10.1177/0018726700536001.
Durkheim Emile. 2000. Zasady metody socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Drozdowski Rafał. 2010. „Socjologia codzienności, czyli jak przestać «być modną»?”. Kultura i Społeczeństwo 54(1): 3–15. https://doi.org/10.35757/KiS.2010.54.1.1.
Drozdowski Rafał. 2014. „Polska u progu drugiej fazy modernizacji. Czyli jak jednocześnie doganiać i uciekać”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2. https://doi.org/10.14746/rpeis.2014.76.2.7.
Elias Norbert. 2011. O procesie cywilizacji: Analizy socjo- i psychogenetyczne. Warszawa: W.A.B.
Foucault Michel. 2006. Trzy typy władzy. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.1. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 512–537. Warszawa: Scholar.
Garfinkel Harold. 2006. Racjonalne cechy działalności naukowej. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.2. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 894–908. Warszawa: Scholar.
Gdula Maciej, Przemysław Sadura (red.). 2012. Style życia a porządek klasowy w Polsce. Warszawa. Scholar.
Gergen Keneth. 2009. Nasycone Ja: Dylematy tożsamości w życiu współczesnym. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Giddens Anthony. 2001. Nowoczesność i tożsamość: „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Habermas Jürgen. 2002. Teoria działania komunikacyjnego. T.2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Habermas Jürgen. 2006. Tendencje kryzysowe w rozwiniętym kapitalizmie. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.2. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 975–984. Warszawa: Scholar.
Honneth Axel. 1995. The struggle for recognition. The moral grammar of social conflicts. Cambridge: Polity Press.
Jakubowska Honorata. 2017. Skill transmission, sport and tacit knowledge. A sociological perspective. London, New York: Routledge.
Kaufmann Jean-Claude. 2004. Ego – socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Kaufmann Jean-Claude. 2010. Wywiad rozumiejący. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Latour Bruno. 2009. Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji. Warszawa: Krytyka Polityczna.
Mills Charles Wright. 2007. Wyobraźnia socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mroczkowska Dorota, Małgorzata Kubacka. 2020. „Teorie pracy granicznej jako wyzwanie dla koncepcji work-life balance. Zarys perspektywy dla badania relacji praca-życie”. Studia Socjologiczne 4(239): 37–59. https://doi.org/10.24425/sts.2020.135146.
Modrzyk Ariel. 2019. Społeczeństwo marnotrawców? Funkcje i status normy niemarnowania żywności. Kraków: Nomos.
Modrzyk Ariel. 2020a. „Samoograniczająca się towarzyskość. Żywność, alkohol i kawa oraz trzy zasady ekonomiki codzienności”. Kultura i Społeczeństwo 64(1): 107–127. https://doi.org/10.35757/KiS.2020.64.1.5.
Modrzyk Ariel. 2020b. „Normy średniego zasięgu i kwestia normatywnej integracji społecznej”. Studia Socjologiczne 2(237): 39–62. https://doi.org/10.24425/sts.2020.132461.
Modrzyk Ariel. 2023. „Ekonomika kryzysu codzienności: O tym, jak wielkomiejska klasa średnia próbowała zarządzać codziennością w czasie pandemii Covid-19”. Kultura i Społeczeństwo 67(4): 151–180. https://doi.org/10.35757/KiS.2023.67.4.8.
Nicolini Davide. 2012. Practice theory, work, and organization. Oxford: Oxford University Press.
Nicolini Davide. 2017. Practice theory as a package of theory, method and vocabulary: Affordances and limitations. In: Methodological reflections on practice-oriented theories. M. Jonas, B. Littig, A. Wroblewski (eds.), 19–34. Cham: Springer.
Parsons Talcott, Neil Smelser. 2006. Funkcjonalne zróżnicowanie społeczeństwa. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.1. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 390–403. Warszawa: Scholar.
Rogowski Łukasz, Łukasz Skrobacki, Dorota Mroczkowska. 2010. „Codzienność w kryzysie”. Kultura i Społeczeństwo 54(1): 35–47. https://doi.org/10.35757/KiS.2010.54.1.3.
Rosa Hartmut. 2020. Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej tożsamości. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
Russell Sharman. 2011. Głód. Historia nienaturalna. Warszawa: IW PAX.
Scott John. 2006. Władza. Warszawa: Sic!
Skowrońska Marta. 2013. „Minimalizm i chomikowanie. Jak radzić sobie z nadmiarem przedmiotów?”. Kultura Współczesna 1: 89–104.
Sawicka Maja. 2019. Sukcesy i porażki. W: Społeczeństwo na zakręcie. Zmiany wartości Polaków w latach 1990–2019. M. Marody, J. Konieczna-Sałamatin, M. Sawicka, S. Mandes, G. Kacprowicz, K. Bulkowski, J. Bartkowski (red.), 107–121. Warszawa: Scholar.
Sztompka Piotr, Małgorzata Bogunia-Borowska. 2008. Socjologia codzienności. Kraków: Znak.
Turner R.H. 2006. Koncepcja siebie w interakcji społecznej. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.1. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 272–284. Warszawa: Scholar.
Weber Max. 2002. Gospodarka i społeczeństwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziółkowski Marek. 2006. Teoria socjologiczna początku XXI wieku. W: Współczesne teorie socjologiczne. T.1. A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), 15–32. Warszawa: Scholar.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Łódzkie Towarzystwo Naukowe

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.