Social dimension of adaptation to climate change in the urban environment – the example of Gdańsk
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.3/8Keywords:
climate change, Gdańsk, city, residents’ attitudes towards the environmentAbstract
Climate changes have ceased to be of interest merely to small groups of specialists; they have become a social problem engaging a broader public opinion. Facing the growing popularity of environmental issues, at the turn of the 20th and 21st centuries central governments working hand in hand with local authorities, began to take actions to support the so-called pro-environmental (green) policy. The purpose of this article is to draw a picture of the environmental awareness of the residents of Gdańsk. The authors present the conclusions drawn based on surveys conducted in order to consider selected issues connected with the climate changes. In the first part of the text, the authors refer to these studies on the climate issues and their presence in the environmental discourse which, over the past two decades, has engaged ever more entities actively protecting the environment. In the second part of the article, the authors focus on the empirical analysis of pro-environmental types of behaviour and their psychosocial conditions.
References
Arnoldi Jakob. 2011. Ryzyko, przeł. B. Reszuta. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Badach Joanna, Małgorzata Dymnicka, Jarosław Załęcki, Maciej Brosz, Dimitri Voordeckers, Maarten Van Acker. 2021. “Exploring the institutional and bottom-up actions for urban air quality improvement: Case studies in Antwerp and Gdańsk”. Sustainability 13, 11790: 1–18.
Baker Susan. 2005. Sustainable development. London: Routledge.
Bańka Augustyn. 2016. Proaktywność a tryby samoregulacji. Podstawy teoretyczne, konstrukcja i analiza czynnikowa Skali Zachowań Proaktywnych w Karierze. Warszawa, Poznań: Stowarzyszenie Psychologia i A rchitektura.
Beck Ulrich. 2012. Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa. przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Beck Ulrich. 2015. “Emancipatory catastrophism: What does it mean to climate change and risk society?”. Current Sociology 63(1): 73–88. https://doi.org/10.1177/0011392114559951.
Beck Ulrich, Edgar Grande. 2009. Europa kosmopolityczna. Społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności, przeł. A. Ochocki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Biernacik Dawid, Ewa Jakusik, Anna Chodubska. 2019. Wrażliwość miasta Gdańska na zmianę klimatu na przykładzie wybranych zjawisk ekstremalnych. W: Współczesne problemy klimatu Polski. L. Chojnacka-Ożga, H. Lorenc (red.), 203–218. Warszawa: IMiGW Państwowy Instytut Badawczy.
Brosz Maciej, Jarosław Załęcki. 2017. Jakość życia w Gdańsku i jego społeczno-przestrzenne uwarunkowania. Studium socjologiczne. Gdańsk: Wyd. ZRBS Q&Q.
CBOS. 2015. Co różni zwolenników lewicy, centrum i prawicy. Komunikat z badań nr 139/2015. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
CBOS. 2016. Stan środowiska i zmiany klimatu. Komunikat z badań nr 39/2016. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
CBOS. 2018. Polacy wobec zmian klimatu. Komunikat z badań nr 158/2018. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
Cook Karen S., Jessica J. Santana 2018. Trust and rational choice. In: The Oxford Handbook of Social and Political Trust. E.M. Uslaner (ed.), 253–278. Oxford: Oxford University Press.
Dietz Thomas, Rachael L. Shwom, Cameron T. Whitley. 2020. “Climate change and society”. Annual Review Sociological 46: 135–158. https://doi.org/10.1146/annurev-soc-121919-054614.
Drake Frances. 2000. Global warming. The science of climate change. London: Routledge.
Dumieński Grzegorz, Alicja Lisowska, Andrzej Tiukało. 2019. Zagrożenie klimatyczne 44 miast w Polsce na podstawie miejskich planów adaptacji do zmian klimatu. W: Współczesne problemy klimatu Polski, L. Chojnacka-Ożga, H. Lorenc (red.), 24–48. Warszawa: IMiGW Państwowy Instytut Badawczy.
Dunlap Riley, Aaron M. McCright. 2008. “A widening gap: Republican and Democratic views on climate change”. Environment 50(5): 26–35. https://doi.org/10.3200/ENVT.50.5.26-35.
Echavarrena José M., Aistė Balžekienėb, Audronė Telešienėc. 2019. “Multilevel analysis of climate change risk perception in Europe: Natural hazards, political contexts and mediating individual effects”. Safety Science 120: 813–823. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2019.08.024.
Ekstremalne zjawiska pogodowe. Raport TNS Polska dla Ministerstwa Środowiska. 2015. Warszawa: Ministerstwo Środowiska.
Frankfort-Nachmias Chava, David Nachmias. 2001. Metody badawcze w naukach społecznych, przeł. E. Hornowska. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Glaeser Edward L., Jed Kolko, Albert Saiz. 2011. Consumers and cities. In: The city as an entertainment machine. Clark T.N. (ed.), 135–141. Lanham: Lextington Books.
Gulla Bożena, Kinga Tucholska, Agnieszka Ziernicka-Wojtaszek. 2020. Psychologia kryzysu klimatycznego. Kraków: Biblioteka Jagiellońska.
Heynen Nikolas C., Maria Kaïka, Erik Swyngedouw. 2006. Urban political ecology. Politicizing the production of urban natures. In: The nature of cities. Urban political ecology and the politics of urban metabolism. N.C. Heynen, M. Kaïka, E. Swyngedouw (eds.), 1–20. London: Routledge.
Indergaard Michael. 2013. After Wall Street? New York’s Green Economy imaginaries. In: Cities and crisis. K. Fujita (ed.), 113–146. Los Angeles: SAGE.
Jurczyński Zygfryd. 2000. „Poczucie własnej skuteczności – teoria i pomiar”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica 4: 11–24.
Keast Robyn. 2017. Network governance. In: Handbook on Theories of Governance. Ch. Ansell, J. Torfing (eds.), 442–453. Cheltenham: Edward Elgar.
Kettle Nathan P., Kirstin Dow, Seth Tuler, Thomas Webler, Jessica Whitehead, Karly M. Miller. 2014. “Integrating scientific and local knowledge to inform risk-based management approaches for climate adaptation”. Climate Risk Management 4–5: 17–31. https://doi.org/10.1016/j.crm.2014.07.001.
Lockie Stewart. 2015. “What is environmental sociology?”. Environmental Sociology 1(3): 139–142.
Marquart-Pyatt Sandra T., Aaron M. McCright, Thomas Dietz, Riley E. Dunla. 2014. “Politics eclipses climate extremes for climate change perceptions”. Global Environmental Change 29: 246–257. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2014.10.004.
Miciukiewicz Konrad. 2011. „Urbanizacja natury: w stronę relacyjnej ekologii miejskiej”. Przegląd Socjologiczny 60(2–3): 167–186.
Moffitt Benjamin. 2020. Populism. Cambridge: Polity Press.
Nacher Anna. 2019. „Nie-ludzcy mieszkańcy miast”. Przegląd Kulturoznawczy 4 (42): 431–433.
Pająk-Patkowska Beata. 2010. „Wymiar lewica–prawica w Polsce – podziały ideologiczne w polskim społeczeństwie”. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne 1: 79–96.
Petelewicz Marta, Ewa Rokicka. 2018. Postawy wobec zmian klimatu w Europie. W: POLSKA–EUROPA. Wyniki Europejskiego Sondażu Społecznego 2002–2016/17, P.B. Sztabiński, F. Sztabiński (red.), 54–69. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Pietraś Marek. 2010. „Globalny problem zmian klimatu. Analiza politologiczna”. Teka Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych PAN 5: 5–35.
Rancew-Sikora Dorota, Adam Konopka. 2020. „Potencjał sieciowej analizy dyskursu w badaniu debat o klimacie”. Miscellanea Anthropologica et Sociologica 21(4): 22–35.
Rancew-Sikora Dorota, Łukasz Remisiewicz. 2020. „Zaproszenie do socjologicznej debaty o zmianie klimatu”. Miscellanea Anthropologica et Sociologica 21(4): 67–84.
Reser Joseph, Janet Swim. 2011. “Adapting to and coping with the threat and impacts of climate change”. American Psychologist 66(4): 277–289. https://doi:10.1037/a0023412.
Schipper Lisa F., Navroz K. Dubash, Yacob Mulugetta. 2021. “Climate change research and the search for solutions: Rethinking interdisciplinarity”. Climatic Change 168/3–4: 18.
Seelinger Leanne, Ivan Turok. 2013. “Towards sustainable cities: Extending resilience with insights from vulnerability and transition theory”. Sustainability 5(5): 2108–2128. https://doi.org/10.3390/su5052108.
Sisco Matthew R., Sara M. Constantino, Yu Gao, Massimo Tavoni, Alicia D. Cooperman, Valentina Bosetti, Elke U. Weber. 2023. “Examining evidence for the finite pool of worry and finite pool of attention hypotheses”. Global Environmental Change 78: 1–20. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2022.102622.
Special Eurobarometr. 2017. Climate Change, European Commission.
Taylor Andrea L., Suraje Dessai, Wändi Bruine de Bruin. 2014. “Public perception of climate risk and adaptation in the UK. A review of the literature”. Climate Risk Management 4–5: 1–16. https://doi.org/10.1016/j.crm.2014.09.001.
Wczujmy się w klimat. Plan adaptacji Miasta Gdańska do zmian klimatu. 2019. Gdańsk: Urząd Miasta w Gdańsku.
Weber Elke U. 2015. “Climate change demands behavioral change: What are the challenges?”. Social Research (New York) 82(3): 561–580. https://doi:10.1353/sor.2015.0050.
Wiktor-Mach Dobrosława. 2021. „Od globalności do lokalności: przemiany ruchu klimatycznego w T urcji”. Przegląd Socjologiczny 70(4): 15–37. https://doi.org/10.26485/PS/2021/70.4/2.
Witkowski Jędrzej. 2019. Ewolucja dialogu obywatelskiego w polskiej polityce rozwojowej w kierunku modelu governace. W: Falująca obywatelskość. Stare wzory – nowe tendencje. A. Kościański, W. Misztal (red.), 199–217. Warszawa: IFiS PAN.
Wrochna Przemysław. 2018. „Ryzyko ekologiczne jako ryzyko społeczne. Na ile «rzeczywista» jest katastrofa klimatyczna”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio I, 43: 194–213. https://doi. 10.17951/i.2018.43.1.193-213.
Załęcki Jarosław. 2020. Gdańsk w oglądzie socjologicznym. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
