Dyskurs, poznanie i praktyki społeczne: bogactwo językowej i interakcyjnej powierzchni

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.2/3

Słowa kluczowe:

poznanie, analiza konwersacyjna, dyskurs, psychologia dyskursowa, intencjonalność

Abstrakt

Tłumaczenie tekstu Derek Edwards. 2006. “Discourse, cognition and social practices: the rich surface of language and social interaction”. Discourse Studies 8(1): 41–49. https://doi.org/10.1177/1461445606059551.

Psychologia dyskursowa (PD) zajmuje się dyskursem nie tyle jako wytworem czy wyrazem kryjących się za nim lub pod nim myśli bądź stanów mentalnych, tylko jako dziedziną jawnej wytłumaczalności, w której stany psychologiczne są czynione istotnymi. Wyraźnie czerpiąc z analizy konwersacyjnej, PD prowadzi szczegółowe badania empiryczne nad tym, w jaki sposób rzekomo psychologiczne tematy są rozgrywane i kierowane jako część codziennych spraw interakcyjnych mówienia. Krótki przykład ilustruje, jak w trakcie przesłuchania policyjnego intencjonalność działań jest rozgrywana za pomocą sposobów, które stanowią realizację pracy policyjnej. (W przykładzie) wydzielane są stopnie intencjonalności w ich powiązaniu z określonymi działaniami lub składowymi działań oraz w powiązaniu z tym, jak działania są opisywane w sposób, który pozwala rzutować je na to, jak kategorie przestępstw są definiowane przez prawo. Na ogół stany poznawcze są ważne w dyskursie w taki sam sposób, jak ważne w dyskursie jest zainteresowanie uczestników dyskursu kategoriami działań i wytłumaczalnością dotyczącymi okoliczności, w których i ze względu na które są one przywoływane.

Bibliografia

Coulter Jeff. 1990. Mind in action. Oxford: Polity.

Edwards Derek. 1994. “Script formulations: A study of event descriptions in conversation”. Journal of Language and Social Psychology 13(3): 211–47.

Edwards Derek. 1997. Discourse and cognition. London: Sage.

Edwards Derek, Dave Middleton. 1986. “Joint remembering: Constructing an account of shared experience through conversational discourse”. Discourse Processes 9: 423–59.

Edwards Derek, Jonathan Potter. 1993. “Language and causation: A discursive action model of description and attribution”. Psychological Review 100(1): 23–41.

Edwards Derek, Jonathan Potter. 2005. Discursive psychology, mental states and descriptions. In: Conversation and Cognition, H. te Molder, J. Potter (eds.), 241–259. Cambridge: Cambridge University Press.

Garfinkel Harold. 1963. A Conception of, and experiments with, «trust» as a condition of stable concerted actions. In: Motivation and social interaction, O.J. Harvey (ed.), 187–238. New York: Ronald Press.

Heritage John. 2005. Cognition in discourse. In: Conversation and cognition, H. te Molder, J. Potter (eds.), 184–202. Cambridge: Cambridge University Press.

Latour Bruno. Steve Woolgar. 2020. Życie laboratoryjne. Konstruowanie faktów naukowych. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.

Mills Charles W. 1940. “Situated actions and vocabularies of motive”. American Sociological Review 5: 904–13.

Potter Jonathan. 1996. Representing reality: Discourse, rhetoric, and social construction. London: Sage.

Potter Jonathan. 2006. “Cognition and conversation”. Discourse Studies 8(1): 131–140.

Potter Jonathan, Margaret Wetherell. 1987. Discourse and social psychology: Beyond attitudes and behaviour. London: Sage.

Ryle Gilbert. 1970. Czym jest umysł? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sacks Harvey. 1992. Lectures on conversation. Vols I and II. Oxford: Blackwell.

Sapir Edward. 1924. “The Grammarian and his language”. American Mercury 1: 149–155.

Schegloff Emmanuel. 1987. “Some sources of misunderstanding in talk-in-interaction”. Linguistics 25: 201–18.

Shapin Steven, Simon Schaffer. 1985. Leviathan and the air-pump. Princeton, NJ: Princeton University Press.

Stokoe Elizabeth, Derek Edwards. 2012. “Mundane morality. Gender, categories and complaints in familial neighbour disputes”. Journal of Applied Linguistics and Professional Practice 9(2): 165–192.

Suchman Lucy. 1987. Plans and situated actions: The problem of human–machine interaction. Cambridge: Cambridge University Press.

Wittgenstein Ludwig. 2002. Tractatus logico-philosophicus. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wittgenstein Ludwig. 2004. Dociekania filozoficzne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pobrania

Opublikowane

2023-06-15

Jak cytować

Edwards, D., & Stachowiak, J. (2023). Dyskurs, poznanie i praktyki społeczne: bogactwo językowej i interakcyjnej powierzchni. Przegląd Socjologiczny, 72(2), 43–54. https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.2/3

Numer

Dział

ARTYKUŁY