THE WORKS OF MARIA DUCHESS WIRTEMBERSKA: AN EDITORIAL CHALLENGE – WHAT TO PUBLISH, HOW TO PUBLISH, AND WHETHER TO PUBLISH?
DOI:
https://doi.org/10.26485/PP/2025/80/7Keywords:
Maria Wirtemberska; critical edition; women’s literature; manuscriptsAbstract
The article explores the possibility of publishing the works of Maria Wirtemberska, the vast majority of which still remain in a manuscript form, and thus making them more available. The issue is considered within the broader context of the (in)visibility of Polish women’s literary contributions in the 19th century. Biedrzycka identifies manuscripts whose editing is advisable and considers whether all the remaining texts by Wirtemberska should be included in a prospective volume. She reflects on the tasks an editor of Wirtemberska’s oeuvre must undertake and the questions they should address, including determining the optimal type of edition. The article examines how Wirtemberska’s works could be published, integrating advancements in technology and contemporary editorial practices. Additionally, it explores the challenges associated with translating the manuscripts.
References
Aleksandrowicz Alina. 2022. Twórczość Marii z ks. Czartoryskich ks. Wirtemberskiej. Literatura i obyczaj. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Bąbiak Grzegorz Paweł. 2021. Pisma zebrane a edycje krytyczne polskiej literatury. Zarys zjawiska. „Sztuka Edycji” 2021, nr 1. S. 27–44.
Bibliografia Literatury Polskiej „Nowy Korbut”. 1970. Red. Elżbieta Aleksandrowska T.6. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Bohuszewicz Paweł. 2022. Edytor: jednak aktor, nie reżyser interpretacji. Odpowiedź Krzysztofowi Obremskiemu. „Sztuka Edycji”, nr 1. S. 220–223.
Czartoryska Izabela. 1830. Pielgrzym w Dobromilu, czyli Nauki wieyskie z dodatkiem powieści. Cz. 1. Warszawa: nakładem Natana Glücksberga.
Garbal Łukasz. 2016. Cyfrowe wydanie krytyczne, czyli dawna propozycja Stanisława Pigonia. Szanse i zagrożenia. „Sztuka Edycji”, nr 2. S. 27–32.
Gruchała Janusz S. 2019. Listy w rękach edytora – refleksje metodologiczne. W: Listy jako wyzwanie dla edytora. Red. Janusz S. Gruchała. Kraków: Wydawnictwo Avalon S. 59–85.
Kochańska Agnieszka, Niciński Konrad. 2016. Cyfrowa edycja listów Lechonia, Wierzyńskiego i Grydzewskiego – założenia projektu i wstępne rozpoznania. „Sztuka Edycji”, nr 2. S. 15–20.
Korespondencja M. Wirtemberskiej z A.J. Czartoryskim. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6293 II; 6294 II; 6295 IV; 6296 II; 6297 II; 6298 II. Biblioteka Książąt Czartoryskich.
Korespondencja M. Wirtemberskiej z A.K. Czartoryskim. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6031 III T.1.
Korespondencja M. Wirtemberskiej z C. Beydale. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6156 II Rkps; 6157 II T.1 Rkps; 6157 II T.2; Rkps; 6157 II T.3 Rkps; 6157 II T. 4.
Korespondencja M. Wirtemberskiej z I. Czartoryską. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6139 II; 6140.
Kowalewska Danuta. 2019. Wypełnianie szczeliny? O perspektywie feministycznej w refleksji literaturoznawczej nad polskim oświeceniem. „Roczniki Humanistyczne”, nr 1, S. 9–24.
Obremski Krzysztof. 2016. O „kobietach, kanonie i badaniach literatury dawnej” polemiczny głos. „Terminus”, t. 18, z. 3. S. 271–286.
Staniszewski Andrzej. 2014. Nieobecna „książka białogłowskiego konceptu”. Kobiety, kanon i badania literatury dawnej. „Terminus”, t. 16, z. 2. S. 193–212.
Strzyżewski Mirosław. 2012. Współczesne edytorstwo to złożona całość. „Wielogłos”, nr 3. S. 165–172.
Strzyżewski Mirosław. 2020. Zmagania edytora korespondencji XIX-wiecznej. O rękopisach listów Antoniego Walewskiego i Stefana Dembowskiego z archiwum rodzinnego Mochnackich. „Pamiętnik Literacki”, nr 3. S. 85–99.
Winek Teresa. 2021. Założenia edytorskie i terminologia filologiczna Zjazdu Historyczno-Literackiego im. Jana Kochanowskiego. „Sztuka Edycji”, nr 1. S. 19–25.
Wirtemberska Maria. Sztambuch literacki zawierający wiersze, notaty literackie, refleksje, wypisy. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6120 III T. 2.
Wirtemberska Maria. „Modlitwy” pisane ręką Marii z Czartoryskich Wirtemberskiej oraz ręką NN. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6125 II.
Wirtemberska Maria. 1822. Malwina, czyli domyślność serca. T. 1. i 2. Wyd. 3. Warszawa: nakładem Natana Glücksberga.
Wirtemberska Maria. 1920. Malwina czyli Domyślność serca. Wstęp i oprac. Konstanty Wojciechowski. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
Wirtemberska Maria. 1958. Malwina czyli Domyślność serca. Wstęp i oprac. Witold Billip. Wyd. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Wirtemberska Maria. 1978. Niektóre zdarzenia, myśli i uczucia doznane za granicą. Wstęp i oprac. Alina Aleksandrowicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Wirtemberska Maria. Notatki o charakterze literacko-pamiętnikarskim. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6120 IV T. 1.
Wirtemberska Maria. Notatki, wypisy, tłumaczenia, wspomnienia i wiersze. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6130 II.
Wirtemberska Maria. Pamiętnik rozpoczęty w styczniu 1832, zawierający refleksje po upadku powstania 1830/31. Krótki dopisek z r. 1845. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6116 IV.
Wirtemberska Maria. Rozważania i wypisy. 1. „O ludziach”, m.in. z dzieł Jean-Baptiste Delisle de Sales, Jean-Jacques Rousseau, 2. „Faits et reflexions qui peuvent servir l’histoire de la Pologne”. Historia Polski w latach 1792–1794 na podstawie książki Józefa Zajączka Histoire de la Revolution de Pologne en 1794. S. 3–98, 171, 101–159. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6124 I.
Wirtemberska Maria. Sztambuch. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6119 III.
Wirtemberska Maria. Utwory literackie, wiersze, opowiadania m.in.: „Berte et Rozvinda”, „Korale”, „Dobry ojciec”, „Hermina et Phebe”, opis Puław. Rkps. Biblioteki Książąt Czartoryskich, sygn. 6131 IV.
Z kręgu Marii Wirtemberskiej. Antologia. 1978. Wstęp i oprac. Alina Aleksandrowicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Zwolińska Anna. 2021. Warianty tekstu autorskiego a decyzje edytora. O edycji krytycznej dzieł Marii Konopnickiej (1915) Jana Czubka po ponad stu latach. „Sztuka Edycji”, nr 1. S. 77–82.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
