Konstruowanie podziałów pokoleniowych w paraspołecznej relacji vlogera i jego odbiorców

Autor

  • Agnieszka Kampka SGGW w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.4/6

Słowa kluczowe:

vlog commentary, YouTube, pokolenie, konwencje komunikacyjne

Abstrakt

Autorka omawia konwencje dyskursywne wykorzystywane przez wybranego vlogera w przedstawianiu różnic międzypokoleniowych. Wyniki multimodalnej analizy retorycznej i badania odbioru vlogów dowodzą, że humor (w tym sarkazm i autoironia), nawiązania popkulturowe i demonstrowanie obiektywizmu wzmacniają zaufanie do nadawcy. Odbiorcy, utożsamiając się z nim, przyjmują proponowane przez niego interpretacje. Główne różnice pokoleniowe dotyczą sposobów komunikacji i stosunku do wolności wyboru.

Bibliografia

Abidin Crystal. 2015. “Communicative intimacies: Influencers and perceived interconnectedness”. Ada: A Journal of Gender, New Media, and Technology (8): 1–16.

Abidin Crystal. 2021. “From «networked publics» to «refracted publics»: a companion framework for researching «below the radar» studies”. Social Media + Society 1–13. https://doi.org/10.1177/205630512098445.

Antczak Mariola, Monika Wachowicz. 2022. „Kanały typu commentary (dramowe) w polskim serwisie YouTube: Rozważania terminologiczne wokół nowego przedmiotu badań”. Annales Universitas Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentiam 20: 661–682. https://doi.org/10.24917/20811861.20.41.

Balleys Claire i in. 2020. “Searching for oneself on YouTube: Teenage peer socialization and social recognition processes”. Social Media + Society 1–11. https://doi.org/10.1177/2056305120909474.

Banaji Shakuntala. 2013. “Everyday racism and «my tram experience»: Emotion, civic performance and learning on YouTube”. Comunicar 20(40): 69–78.

Berryman Rachel, Misha Kavka. 2017. “«I guess a lot of people see me as a big sister or a friend»: The role of intimacy in the celebrification of beauty vloggers”. Journal of Gender Studies 26(3): 307–320. https://doi.org/10.1080/09589236.2017.1288611.

Boxman-Shabtai Lillian. 2019. “The practice of parodying: YouTube as a hybrid field of cultural production”. Media, Culture & Society 41(1): 3–20. https://doi.org/10.1177/0163443718772180.

boyd danah. 2010. Social network sites as networked publics: Affordances, dynamics, and implications. W: Networked self: Identity, community, and culture on social network sites. Z. Papacharissi (red.), 39–58. London: Routledge.

Brandcast. 2022. Iwona Piwek o najważniejszych trendach na YouTube w 2022 | Brandcast 2022. https://www.youtube.com/watch?v=FyeH7U5Me1o&list=PL9Xlh2Jq9l7XWWrYauhrSMwaY5AtRnFID&index=1 [dostęp: 20.08.2023].

Budzyńska-Daca Agnieszka. 2022. „Potencjał retoryczny gatunku”. Res Rhetorica 9(2): 101–120. https://doi.org/10.29107/rr2022.2.6.

Bulaszewska Małgorzata. 2021. Między cyfrowym tubylcami a imigrantami. Retoryka polskiej blogosfery. Warszawa: CeDeWu.

Burgess Jean, Joshua Green. 2011. YouTube. Wideo online a kultura uczestnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Buss Justin, Hayden Le, Oliver L. Haimson. 2022. “Transgender identity management across social media platforms”. Media, Culture & Society 44(1): 22–38. https://doi.org/10.1177/01634437211027106.

Campbell Karlyn Kohrs. 2005. “Agency: Promiscuous and protean”. Communication and Critical/ Cultural Studies 2(1): 1–19. https://doi.org/10.1080/1479142042000332134.

Cho Hyunyi i in. 2022. “Social media literacy: A conceptual framework”. New Media & Society 0(0). https://doi.org/10.1177/14614448211068530.

CluePR. 2022. Generacja Z wchodzi do gry – Raport na temat konsumpcji treści przez młodych. Warszawa. https://cluepr.pl/generacja-z-wchodzi-do-gry-raport-na-temat-konsumpcji-tresciprzez-mlodych/ [dostęp: 20.08.2023].

Czerwiński Maciej. 2016. Semiotyczna analiza dyskursu. W: Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne. W. Czachur, A. Kulczyńska, Ł. Kumięga (red.), 41–58. Kraków: Universitas.

Dahlgren Peter. 2005. “The Internet, public spheres, and political communication: Dispersion and deliberation”. Political Communication 22(2): 147–162. https://doi.org/10.1080/10584600590933160.

DateReportal. 2023. Digital 2023: Poland. https://datareportal.com/reports/digital-2023-poland [dostęp: 27.08.23].

Davidson Brittany I., Adam N. Joinson. 2021. “Shape shifting across social media”. Social Media + Society 7(1). https://doi.org/10.1177/2056305121990632.

De Fina Anna. 2011. Discourse and identity. W: Discourse studies: A multidisciplinary introduction. T.A. van Dijk (red.), 263–282. Los Angeles: Sage.

Dekavalla Marina. 2022. “Facework in confessional videos by YouTube content creators”. Convergence 28(3): 854–866. https://doi.org/10.1177/13548565221085812.

Dewey John. 1946. The public and its problems. An essay in political inquiry. Chicago: Gateway Books.

Devitt Amy J. 2015. “Genre performances: John Swales’ genre analysis and rhetorical-linguistic genre studies”. Journal of English for Academic Purposes 19: 44–51. https://doi.org/10.1016/j.jeap.2015.05.008

Duszak Anna. 2014. Elity, eksperci, „zwykli ludzie”: Socjolingwistyczne spojrzenie na użytkowników języka. W: Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak (red.), 42–60. Warszawa: Sedno. Wydawnictwo Akademickie.

Fatyga Barbara. 2010. Wstęp do polskiego wydania. Pożytki z Tapscotta. W: Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. D. Tapscott, 7–27. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Fetter Sheldon i in. 2023. “An exploration of social media users’ desires to become social media influencers”. Media Watch 14(2): 200–216. https://doi.org/10.1177/09760911231159690.

Filipiak Magdalena. 2022. „Sfera publiczna, inkluzja i algorytmy, czyli o racjonalności komunikacyjnej Jürgena Habermasa w kontekście wykluczenia algorytmicznego w mediach społecznościowych”. Sensus Historiae 46(1): 285–298.

Fuchs Christian. 2014. Social media: A critical introduction. London: Sage.

Grzmil-Tylutki Halina. 2007. Gatunek w świetne francuskiej teorii dyskursu. Kraków: Universitas.

Hallinan Blake i in. 2023. “Mapping the transnational imaginary of social media genres”. New Media & Society, 25(3): 559–583. https://doi.org/10.1177/14614448211012372.

Himma-Kadakas Marju, Allan Rajavee, Maarja-Liis Orgmets, Linda Eensaar, Ragne

Kõuts-Klemm. 2018. “The food chain of YouTubers: engaging audiences with formats and genres”. Observatorio 12: 54–75. https://doi.org/10.15847/obsOBS0001385.

Hou Mingyi. 2018. “Social media celebrity and the institutionalization of YouTube”. Convergence 25(3): 534–553. https://doi.org/10.1177/1354856517750368.

Hrehorowicz Arleta. 2021. Postawy pokolenia Z wobec obywatelskości. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Jasinski James. 2001. Sourcebook on rhetoric. Key concepts in contemporary rhetorical studies. Thousand Oak: Sage Publications.

Jenkins Henry, Ravi Purushtoma, Katherine Clinton, Margaret Weigel, Alice J. Robinson. 2005. Confronting the challenges of participatory culture: Media education for the 21st century. http://www.newmedialiteracies.org/wp-content/uploads/pdfs/NMLWhitePaper.pdf [dostęp: 20.08.2023].

Kamberelis George. 1995. “Genre as institutionally informed social practice”. Maryland Journal of Contemporary Legal Issues 6: 115–171.

Kampka Agnieszka. 2017. Multimodalna analiza dyskursu – ujęcie semiotyczne. W: Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych. M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (red.), 95–122. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.

Kolanek Bartosz. 2022. Statystyki YouTube 2022, które powinieneś znać, aby wyprzedzić konkurencję. https://przygody.tv/statystyki-youtube-2022-ktore-powinienes-znac-abywyprzedzic-konkurencje [dostęp: 20.08.2023].

Kuisz Jarosław. 2018. Koniec pokoleń podległości. Młodzi Polacy, liberalizm i przyszłość państwa. Kraków: Biblioteka Kultury Liberalnej.

Lange Patricia G. 2014. “Commenting on YouTube rants: Perceptions of inappropriateness or civic engagement?”. Journal of Pragmatics 73: 53–65. https://doi.org/10.1016/j.pragma.2014.07.004.

Mazur Stanisław. 2012. „Poznanie, wiedza i działanie społeczne w paradygmacie wielości”. Zarządzanie Publiczne 19(1): 33–41.

McCosker Anthony. 2015. “Social media activism at the Margins: managing visibility, voice and vitality affects”. Social Media + Society 1(2). https://doi.org/10.1177/2056305115605860.

Miller Carolyn R. 1984. “Genre as social action”. Quarterly Journal of Speech 70(2): 151–167. https://doi.org/10.1080/00335638409383686.

Mitchell Claudia. 2017. “«The girl should just clean up the mess»: On studying audiences in understanding the meaningful engagement of young people in policy-making”. International Journal of Qualitative Methods 16: 1–9. https://doi.org/10.1177/1609406917703501.

Naruszewicz-Duchlińska Alina. 2009. „Flame war czy zaledwie iskra? Kilka uwag o konfliktach w internetowych grupach dyskusyjnych”. Паланістыка. – Полонистика – Polonistyka, bd.: 71–82.

Naruszewicz-Duchlińska Alina. 2014. „Intencjonalne językowe zakłócenia komunikacji internetowej (trolling, flaming, hejting)”. Prace Językoznawcze 16(4): 89–97.

Nowak Jakub. 2013. Memy internetowe: Teksty (cyfrowej) kultury językiem krytyki społecznej. W: Współczesne media. Język mediów. I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), 227–238. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Papacharissi Zizi. 2002. “The virtual sphere: The internet as a public sphere”. New Media & Society 4(1): 9–27. https://doi.org/10.1177/14614440222226244.

Penttinen Valeria, Robert Ciuchita, Martina Čaić. 2022. “YouTube it before you buy it: The role of parasocial interaction in consumer-to- consumer video reviews”. Journal of Interactive Marketing 57(4): 561–582. https://doi.org/10.1177/10949968221102825.

Piekot Tomasz. 2016. Mediacje semiotyczne. Słowo i obraz na usługach ideologii. Warszawa: Sedno. Wydawnictwo Akademickie.

Polewko Alicja. 2023. Social media w Polsce i na świecie. Raport Digital 2023. https://grupainfomax.com/blog/social-media-w-polsce-i-na-swiecie-raport-digital-2023 [dostęp 1.09.23].

Reinikainen Hanna i in. 2020. “«You really are a great big sister»: Parasocial relationships, credibility, and the moderating role of audience comments in influencer marketing”. Journal of Marketing Management 36(3–4): 279–298. https://doi.org/10.1080/0267257X.2019.1708781.

Riedl Martin J., Josephine Lukito, Samuel C. Woolley. 2023. “Political influencers on social media: an introduction”. Social Media + Society 9(2). https://doi.org/10.1177/20563051231177938.

Rihl Alexander, Claudia Wegener. 2019. “YouTube celebrities and parasocial interaction: Using feedback channels in mediatized relationships”. Convergence 25(3): 554–566. https://doi.org/10.1177/1354856517736976.

Sadura Przemysław, Sławomir Sierakowski. 2023. Społeczeństwo populistów. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Schouten Alexander P., Loes Janssen, Maegan Verspaget. 2020. “Celebrity vs. influencer endorsements in advertising: The role of identification, credibility, and product-endorser fit”. International Journal of Advertising 39(2): 258–281. https://doi.org/10.1080/02650487.2019.1634898.

Swales John. 1990. Genre analysis: English in academic and research settings. Boston: Cambridge UP.

Szer Kurtin Kate, Nina O’Brien, Deya Roy, Linda Dam. 2018. “The development of parasocial= relationships on YouTube”. The Journal of Social Media in Society 7(1): 233–252.

Tapscott Don. 2010. Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat. tłum. P. Cypryański. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Trutkowski Cezary. 2000. Społeczne reprezentacje polityki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

tw. 2022. YouTube przyciąga polskich internautów na prawie 20 godzin, CDA na dwie. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/youtube-przyciaga-polskich-internautow-na-prawie-20-godzin-cda-na-dwie [dostęp: 20.08.2023].

van Dijk Teun A. 2011. Introduction: The study of discourse. W: Discourse studies: A multidisciplinary introduction. T.A. van Dijk (red.), 1–7. Los Angeles: Sage.

Van Zoonen Liesbet, Farida Vis, Sabina Mihelj. 2010. “Performing citizenship on YouTube: activism, satire and online debate around the anti-Islam video Fitna”. Critical Discourse Studies 7(4): 249–262.

Vogels Emily A., Risa Gelles-Watnick, Navid Massarat. 2022. Teens, social media and technology 2022. Pew Research. https://www.pewresearch.org/internet/2022/08/10/teens-socialmedia-and-technology-2022 [dostęp: 30.12.2022].

Więckiewicz Marta. 2013. „Spory internetowe flame wars – uwarunkowania i cechy”. Forum Artis Rhetorice 1: 80–96.

Wodak Ruth. 2011. Wstęp: badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. W: Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), 11–48. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.

Wright Scott. 2008. Language, communication and the public sphere: Definitions. W: Handbook of communication in the public sphere. R. Wodak, V. Koller (red.), 21–43. Berlin: Mouton de Gruyter.

Zasada Kamila, Victoria Kamasa. 2017. „Agresja werbalna w komentarzach internetowych”. Investigationes Linguisticae 37: 72–85.

[B1] Dominik Bos, 19.12.2019. PATOINTELIGENCJA VS BOOMERZY, https://www.youtube.com/watch?v=PsMFMyNw4PM [dostęp: 10.01.2023].

[B2] Dominik Bos, 24.06.2020, PAN PREZYDENT ANDRZEJ DUDA MUSI PRZESTAĆ, https://www.youtube.com/watch?v=Br4vatknJcU [dostęp: 20.12.2022].

[B3] Dominik Bos, 30.11.2021, STARE CZASY VS INTERNET, https://www.youtube.com/watch?v=ooHL85uoaDw [dostęp: 12.12.2022].

[B4] Dominik Bos, 20.02.2023, NAJWIĘKSZY INFLUENCER PROMUJE NAJWSPANIALSZĄ PARTIĘ, https://www.youtube.com/watch?v=tYvY-DcV318 [dostęp: 10.01.2023].

Pobrania

Opublikowane

2023-12-15

Jak cytować

Kampka, A. (2023). Konstruowanie podziałów pokoleniowych w paraspołecznej relacji vlogera i jego odbiorców. Przegląd Socjologiczny, 72(4), 135–158. https://doi.org/10.26485/PS/2023/72.4/6

Numer

Dział

ARTYKUŁY