Edukacja medyczna i jej wpływ na kształtowanie profesjonalizmu lekarskiego i zaufania do profesji lekarskiej

Abstrakt

W drugiej połowie XX w. przedstawiciele nauki, jak i środowiska medycznego w USA i Europie Zachodniej zauważyli, iż profesja lekarska przeżywa kryzys [Hafferty, Castellani 2009: 20]. Pod wpływem różnych czynników zewnętrznych (rozwój technologii, uzależnienie od firm farmaceutycznych) i wewnętrznych (pragnienie osiągnięcia wysokiego statusu materialnego) lekarze zaczęli odchodzić od wartości, które były dotąd ważne, a które odwoływały się do tzw. profesjonalizmu tradycyjnego. To wszystko przyczyniło się do stopniowego spadku zaufania społecznego do lekarzy na całym świecie. Chcąc przeciwdziałać tym negatywnym tendencjom, na Zachodzie rozpoczęto badania naukowe dotyczące profesjonalizmu medycznego, a także wprowadzono szkolenia dla studentów medycyny w zakresie profesjonalizmu. Zrozumiano jednak, iż nie da się nauczyć przyszłych lekarzy profesjonalizmu jedynie podczas obowiązkowych wykładów (ang. formal curriculum) i że najważniejsza jest obserwacja personelu medycznego (ang. informal curriculum), który zachowuje się w sposób profesjonalny. W artykule podjęta została problematyka profesjonalizmu i jego nabywania przez studentów medycyny w procesie formalnej i nieformalnej edukacji przeddyplomowej przy założeniu, że odbudowa profesjonalizmu może być kluczem do zwiększenia zaufania społeczeństwa do profesji lekarskiej. Proces ten jednak nie jest łatwy, bowiem wzorcem dla obecnych studentów są ich starsi mistrzowie, którzy nie zawsze prezentują zachowania i postawy uznane za profesjonalne. W artykule przedstawione zostały wyniki badania przeprowadzonego w 2020 r. na grupie 239 studentów ostatniego roku studiów na kierunku lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Badanie dotyczyło oceny edukacji medycznej w zakresie nauczania profesjonalizmu, do którego należy zaliczyć zarówno twarde (np. wiedzę), jak i miękkie wskaźniki (np. komunikację z pacjentem).