Akumulacja produktów wietrzenia skał węglanowych w dalekiej Arktyce
DOI:
https://doi.org/10.26485/BP/1982/29/11Słowa kluczowe:
dolomity, produkty wietrzenia, cechy fizykochemiczne zwietrzeliny, Wyspa BathurstAbstrakt
Na niektórych dolomitowych grzbietach wyspy Bathurst w północnej Kanadzie produkty wietrzenia skał przesączają się w dół przez puste przestrzenie w spękanych skałach w postaci zawiesin i wypływają niżej na powierzchni stoku. Zwietrzały materiał gromadzi się w zagłębieniach w postaci żółtobrązowego mułu i iłu. Analizy przy użyciu dyfrakcji rentgenowskiej, skaningowej mikroskopii elektronowej (SEM) i mikrosondy elektronowej wykazują obecność dwóch wyraźnie odrębnych klas materiału w tych nagromadzeniach. Jedna z nich to głównie detrytyczny dolomit, natomiast druga składa się w dużej mierze z mieszaniny uwodnionych strąceń produktów hydrolizy żelaza oraz illitu, kaolinitu i innych minerałów frakcji iłowej. Struktury przypominające kutan, obecne w wytrąconym materiale, nie wykazują żadnej rozpoznawalnej struktury krystalicznej, nawet w zakresie wielkości do 100 angstremów.
Bibliografia
Cruickshank, J. G., 1971 - Soils and terrain units around Resolute, Cornwallis Island. Arctic, 24; p. 195-209.
Kerr, J. W., 1974 - Geology of Bathurst Island Group and Byam Martin Island, Arctic Canada. Geol. Surv. of Canada, Mem. 378; 152p.
Kubiëna, W. L., 1953 - The solis of Europe. T. Murby, London; 317 p.
Parks, G. A., 1965 - The isoelectric points of solid oxides, solid hydroxides and aqueous hydroxo complex systems. Chemical Rev., 65; p. 177-198.
Parks, G. A., 1967 - Aqueous surface chemistry of oxides and complex oxide minerals. Isoelectric point and zero point of charge. in: Equilibrium concepts in natural water systems (R. F. Gould, ed.). Advances in chemistry, Ser. 67; p. 121-160; Amer. Chemical Soc.
Tedrow, J. C. F., 1966 - Polar desert soils. Soil Sci; Soc. Amer. Proc., 30; p. 381-387.
Tedrow, J. C. F., 1978 - Development of Polar desert soils. in: Quaternary Soils (W. H. Mahaney, ed.). Geo. Abstracts (Norwich, England); p. 413-425.
Tedrow, J. C. F. and Walton, G. F., 1977 - Rendzina formation on Bathurst Island. Journ. Soil. Sci., 28; p. 519-525.
