On the uses of sociological imagination in doctor-patient communication
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2022/71.2/7Keywords:
medical sociology, sociological imagination, medical communication, healthcare, discourse analysisAbstract
The article is devoted to the role of sociological imagination in doctor-patient communication. The concept of “sociological imagination” was introduced in 1959 by Charles W. Mills in order to put in focus the input of sociology to the public debate and to the self-understanding of modern men and women. To apply the concept at the intersection of sociology and medicine has required it to be translated from the idiom of public sociology into policy sociology. Reading authors who applied the concept of sociological imagination in medical field, I show that this operation results in a persistent creative tension between public and policy uses of the concept. An analysis of selected texts concerning ways in which sociological imagination can be taught at medical schools demonstrates its relevance as a communication competence. Further, I discuss two ways in which sociological imagination is able to influence medical practice. First, it helps the doctor aquire a critical distance to conventional wisdom regarding social life. Second, it provides them with a “toolbox” of concepts that makes them more sensitive to social aspects of health behaviour and health issues.
References
Andrzejewski Łukasz. 2017. Pacjenci są różni, czyli pochwała i wyzwanie różnicy. W: Jak rozmawiać z pacjentem? Anatomia komunikacji w praktyce lekarskiej, A. Ostrowska (red.), 55–81. Warszawa: Fundacja Polska Liga Walki z Rakiem i Wyd. IFiS PAN.
Armstrong David. 1989. An outline of sociology as applied to medicine, wyd. III. London–Boston–Singapore–Sydney–Toronto–Wellington: Wright.
Bradby Hannah. 2009. Medical sociology: An introduction. Los Angeles–London–New Delhi–Singapore –Washington D.C.: SAGE.
Broom Dorothy, Cathy Banwell, Don Gardner. 2013. Antecedents of culture-in-health research. In: When Culture Impacts Health: Global Lessons for Effective Health Research, C. Banwell, S. Ulijaszek, J. Dixon (eds.), 15–22. Cambridge: Academic Press.
Burawoy Michael. 2009. O socjologię publiczną. Przemówienie prezydenckie z roku 2004. W: Nowe perspektywy teorii socjologicznej. Wybór tekstów, A. Manterys, J. Mucha przy współpracy M. Kaczmarczyka (red.), 525–561. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Chadi Alraies M., Ileana L. Piña. 2019. “Closing the gap on sex disparity in acute coronary syndrome: Is it time to reconsider our definitions of ‘typical’?”. Journal of the American Heart Association 8(17): e013739.
Charkiewicz Ewa. 2009. Pielęgniarki: Permanentny kryzys finansowy od 20 lat. Wprowadzenie do raportu. W: J. Kubisa, Pielęgniarki. Protesty pielęgniarek i położnych w kontekście reform ochrony zdrowia. Raport Think Tanku Feministycznego 3/2009.
Doroszewska Antonina. 2014. Socjologiczne aspekty komunikacji z pacjentem. W: Porozumienie z pacjentem: Relacje i komunikacja, J. Doroszewski, M. Kulus, A. Markowski (red.), 64–84. Warszawa: Wolters Kluwer.
Doroszewska Antonina. 2019. Stary zawód – nowe (?) umiejętności. Kompetencje komunikacyjne w zawodzie lekarza. W: Zawody medyczne – ciągłość i zmiana, A. Majchrowska, J. Pawlikowski, W. Piątkowski (red.), 243–254. Kraków: Universitas.
Dunin Kinga. 2010. Przemilczane potrzeby, czyli o sposobach odmawiania realności potrzebom zdrowotnym. W: Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce, M. Czyżewski, K. Dunin, A. Piotrowski (red.), 233–251. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Edgley Alison, Stephen Timmons, Brian Crosbie. 2009. “Desperately seeking sociology: Nursing student perceptions of sociology on nursing courses”. Nurse Education Today 29(1): 16–23.
Fairclough Norman. 1995. Critical discourse analysis: The critical study of language. London–New York: Longman.
Fairclough Norman, Ruth Wodak. 2006. Krytyczna analiza dyskursu, przeł. A. Ostolski. W: Współczesne teorie socjologiczne, wybór i opracowanie: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski, t. 2, 1047–1056. Warszawa: Wyd. Naukowe Scholar. Farooq Zia, Sahil Chandra, Vijay Gogna, Dilen Patel. 2019. “A student’s perspective: Teaching sociology to undergraduate medical students”. Medical Teacher 41(10): 1209–1210.
Goodman Benny. 2019. Psychology and sociology in Nursing, 3rd edition. London–Thousand Oaks–New Delhi–Singapore: SAGE.
Goodman Benny. 2015. The sociological imagination and health. https://www.academia.edu/1676732/The_Sociological_Imagination_and_Health [access: 23.03.2022].
Hafferty Frederic W., Brian Castellani. 2007. Medical sociology. In: 21st Century sociology: A reference handbook, C.D. Bryant, D.L. Peck (eds.), 331–338. Thousand Oaks, CA: SAGE.
Hinote Brian P., Jason Adam Wasserman. 2017. Social and behavioral science for health professionals. Lanham–Boulder–New York–London: Rowman & Littlefield.
Jørgensen Marianne, Louise Phillips. 2002. Discourse analysis as theory and method, London– Thousand Oaks–New Delhi: SAGE.
Janion Marianna. b.d. Informacja o Sekcji Chorób Serca u K obiet, Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, http://www.ptkardio.pl/pobierz_zalacznik/e11f6665ef9e7af0bd92784951930722/ [dostęp: 08.03.2020].
Kendall Kathleen, Tracey Collett, Anya de Iongh, Simon Forrest, Moira Kell. 2018. “Teaching sociology to undergraduate medical students”. Medical Teacher 40(12): 1201–1207.
Kitto Simon C. 2004. “Strategies for teaching the sociological imagination to medical students: The role of embodiment”. Health Sociology Review 13(1): 74–86.
Kopytowska Monika, Łukasz Kumięga. 2017. Krytyczna analiza dyskursu: Konteksty, problemy, kierunki rozwoju. W: Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych, M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (red.), 177–207. Warszawa: Wydawnictwo Sedno,
Mechanic David. 1990. “The role of sociology in health affairs”. Health Affairs 9(1): 85 97.
Mills Charles Wright. 2007. Wyobraźnia socjologiczna, przeł. Marta Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
POgłos. 2011. „Najciekawiej w Singapurze” (z Joanną Muchą rozmawiała Aldona Toczek) 2(40): 12.
Noor Poppy. 2020. “Can we trust AI not to further embed racial bias and prejudice?”. BMJ 368: m363.
Ostrowska Antonina (red.). 2017. Jak rozmawiać z pacjentem? Anatomia komunikacji w praktyce lekarskiej. Warszawa: Fundacja Polska Liga Walki z Rakiem i Wyd. IFiS PAN.
Pescosolido Bernice A. 2011. Taking “the promise” seriously: Medical sociology’s role in health, illness, and healing in a time of social change. In: Handbook of the sociology of health, illness, and healing: A blueprint for the 21st century, B.A. Pescosolido, J.K. Martin, J.D. M cLeod, A. Rogers (eds.), 3–20. New York–Dordrecht –Heidelberg–London: Springer.
Renzetti Claire M., Daniel J. Curran. 2005. Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, przeł. Agnieszka Gromkowska-Melosik. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Skrzypek Michał. 2012. „Geneza i ewolucja podstawowych kategorii analitycznych socjologii medycyny”. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 18(4): 371–378.
Tobiasz-Adamczyk Beata. 2002. Relacje lekarz–pacjent w perspektywie socjologii medycyny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
University of Leeds. 2016. Heart attacks in women more likely to be missed, 30.08.2016. http://www.leeds.ac.uk/news/article/3905/heart_attacks_in_women_more_likely_to_be_missed [access: 23.03.2022].
Wyborcza.pl. 2010. „Dzieci chore z biedy” (z Krzysztofem Zemanem rozmawiał Adam Czerwiński), 7 grudnia 2010. http://wyborcza.pl/akcje_spoleczne/1,154092,8783691,Dzieci_chore_z_biedy.html [dostęp: 23.03. 2022].
