Adama Mickiewicza młodość pod nieswoim dachem: w Nowogródku, Wilnie, Kownie, w Imperium

Autor

  • Wiesław Pusz Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny

DOI:

https://doi.org/10.26485/PP/2023/78/13

Słowa kluczowe:

Adam Mickiewicz; młodość; przemieszczenie; adresy; Litwa; Rosja

Abstrakt

The article offers a list of validated and reconstructed “addresses” of places where Mickiewicz stayed in his youth (until 1829) and discusses them in specific contexts. The changing places of residence were the result of constant movement of variable genesis and course. These relocations affected the life of Mickiewicz as a high school student, a university student, and a displaced individual. They happened in different circumstances and involved taking various routes. Some of them were of Mickiewicz’s own accord: due to familial, sentimental, and collegial reasons, or as a result of official duties imposed by the tsar’s decrees. Most relocations took place in Lithuania. The less numerous, albeit significantly longer, official journeys of hundreds of kilometers were made by Mickiewicz in Russia. These relocations are presented in the form of calculations and location lists.

Biogram autora

Wiesław Pusz - Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny

Prof. dr hab., emerytowany profesor Uniwersytetu Łódzkiego, badacz literatury gromadzący w dorobku naukowym opracowania z zakresu historii literatury, socjologii literatury oraz analizy i interpretacji utworów poetyckich. Obszar jego zainteresowań obejmuje Oświecenie w okresie stanisławowskim oraz strefę współistnienia klasycyzmu i romantyzmu. Autor sześciu książek i 81 artykułów, rozpraw, prac materiałowych potwierdzonych w Invertorum.

Bibliografia

Bujakowski Zygmunt. 1914. Z młodości Mickiewicza. „Biblioteka Warszawska”. T. 2. S. 522–564.

Gomulicki Leon. 1949. Dziennik pobytu Adama Mickiewicza w Rosji 1824–1829. Warszawa: Książka i Wiedza.

Gomulicki Leon. 1976. Droga na południe. W: Leon Gomulicki. Przygoda archiwalna. Wrocław: Ossolineum. S. 19–49.

Kleiner Juliusz. 1995. Mickiewicz. T. I. Dzieje Gustawa. Wyd. poprawione. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Kronika życia i twórczości Adama Mickiewicza. Lata 1798–1824. 1957. Oprac. Maria Dernałowicz, Ksenia Kostewicz, Zofia Makowiecka. Red. Stanisław Pigoń. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Listy do Adama Mickiewicza. 2014a. Oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Wiesława Kordaczuk, Joanna Krauze-Karpińska. Red. Elżbieta Jaworska, Maria Prussak. T. 1. Warszawa: Czytelnik.

Listy do Adama Mickiewicza. 2014b. Oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Wiesława Kordaczuk, Joanna Krauze-Karpińska. Red. Elżbieta Jaworska, Maria Prussak. T. 3. Warszawa: Czytelnik.

Listy do Adama Mickiewicza. 2014c. Oprac. Maria Dernałowicz, Elżbieta Jaworska, Wiesława Kordaczuk, Joanna Krauze-Karpińska. Red. Elżbieta Jaworska, Maria Prussak. T. 4. Warszawa: Czytelnik.

Lycée Richelieu d’Odessa [online]. Protokół dostępu: https://fr.wikipedia.org/wiki/Lyc%C3%A9e_Richelieu_d%27Odessa [26.12.2020]).

Malinowski Mikołaj. 1907. Księga wspomnień. Źródła do dziejów Polski porozbiorowych III. Kraków: nakładem Akademii Umiejętności.

Mickiewicz Adam. 1967. Ustęp, Dziady cz. III. W: Adam Mickiewicz. Poezje. T. 4. Fotooffsetowa reprodukcja pierwodruku [Paryż 1832]. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.

Mickiewicz Adam. 1972a. Dzieła wszystkie. T. I. Cz. 1. Wiersze 1817–1824. Oprac. Czesław Zgorzelski. Wrocław: Ossolineum.

Mickiewicz Adam. 1972b. Dzieła wszystkie. T. I. Cz. 2. Wiersze 1825–1829. Oprac. Czesław Zgorzelski. Wrocław: Ossolineum.

Mickiewicz Adam. 1981. Dziadów część trzecia. Ustęp. W: Adam Mickiewicz. Dzieła poetyckie. T. 3. Utwory dramatyczne. Warszawa: Czytelnik.

Mickiewicz Adam. 1998. Dzieła. T. 14. Listy. Część pierwsza 1815–1829. Wydanie Rocznicowe. Warszawa: Czytelnik.

Mickiewicz Władysław. 1929. Żywot Adama Mickiewicza podług zebranych przez siebie materiałów oraz z własnych wspomnień opowiedział… Wyd. 2 popr. i uzup. Poznań.

Odrowąż-Pieniążek Janusz. 1998. Rejestr bielizny Adama. W: Janusz Odrowąż-Pieniążek. Mickiewicziana zebrane po świecie. Warszawa: Iskry. S. 81–84.

Odyniec Antoni Edward. 1884. Wspomnienia z przeszłości opowiadane Deotymie. Warszawa.

Odyniec Antoni Edward. 1961. Listy z podróży. T. 1. Oprac. Marian Toporowski. Wstęp Maria Dernałowicz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Podhorski-Okołów Leonard. 1999. Tajemnica bileciku Maryli; Romantyczna pamiątka. W: Leonard Podhorski-Okołów. Realia mickiewiczowskie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm. S. 169–205.

[Rymkiewicz Jarosław Marek]. JMR. 2001a. Adresy wileńskie. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 9–11.

[Rymkiewicz Jarosław Marek]. JMR. 2001b. Malewski Franciszek. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka,

Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 289–291.

[Rymkiewicz Jarosław Marek]. JMR. 2001c. Nowogródek. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 354–356.

[Rymkiewicz Jarosław Marek]. JMR. 2001d. Uniwersytet Wileński. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 565–567.

Rymkiewicz Jarosław Marek, Siwicka Dorota, Witkowska Alina, Zielińska Marta. 2001. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont.

[Siwicka Dorota]. DS. 2001. „Poezji” tom I. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 409–410.

Więsław Witold. 2006. Matematyka wileńska za czasów Adama Mickiewicza. Archiwalia. „Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego”, seria II: „Wiadomości Matematyczne” XLII.

Witkowski Michał. 1956. Wokół zagadki Steblowskiej. „Pamiętnik Literacki”, R. 4, zeszyt specjalny. S. 349–395.

Zamoyski Adam. 2010. 1815. Upadek Napoleona i Kongres Wiedeński. Kraków: Znak.

Zielińska Maria. 1989. Aneks do planu Wilna. W: Korespondencja Filomatów (1817–1823). Wybór i oprac. Maria Zielińska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

[Zielińska Maria]. MZ. 2001. Wyjazd Mickiewicza z Rosji. W: Jarosław Marek Rymkiewicz, Dorota Siwicka, Alina Witkowska, Marta Zielińska. Mickiewicz. Encyklopedia. Warszawa: Horyzont. S. 606–607.

Ziemba Teofil. 1884. Petersburg, Odessa i Moskwa. Ustęp z życia Mickiewicza. „Biblioteka Warszawska”. T. 2. S. 215–236, 353–385.

Zimowski Lech. 1972. Geneza i rozwój komunikacji pocztowej na ziemiach polskich. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności.

Pobrania

Opublikowane

2023-11-07

Jak cytować

Pusz, W. (2023). Adama Mickiewicza młodość pod nieswoim dachem: w Nowogródku, Wilnie, Kownie, w Imperium. Prace Polonistyczne, 78, 239–265. https://doi.org/10.26485/PP/2023/78/13

Numer

Tom 78 (2023)

Dział

PORÓWNANIA I KONTEKSTY

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.