Referendum ogólnoukraińskie jako forma sprawowania władzy przez naród: aspekty materialne i proceduralne
DOI:
https://doi.org/10.26485/SW/2022/33/4Słowa kluczowe:
referendum ogólnoukraińskie, demokracja, ludowa inicjatywa ustawodaw¬cza, proces referendalny, głosowanie elektroniczneAbstrakt
W artykule analizowane są materialne i procesowe aspekty organizacji i przeprowadzenia referendum ogólnoukraińskiego w związku z uchwaleniem nowej ustawy o referendum ogólnoukraińskim. Szczególna uwaga zwrócona jest na poglądy Sądu Konstytucyjnego Ukrainy odnośnie do demokracji i referendum. Stwierdza się, że procedura referendalna jest uregulowana całościowo. Trzeba przejść wiele etapów weryfikacyjnych, a także zebrać i złożyć wiele różnego rodzaju dokumentów. Zainicjowanie referendum ogólnoukraińskiego jest bardzo zasobochłonne, nawet na podstawie postanowień Konstytucji Ukrainy. Stwierdza się, że referendum jest narzędziem, które można wykorzystać zarówno w dobrych, jak i w złych intencjach. W obecnym kształcie referendum nie powinno być traktowane jako instrument woli ludu, ale raczej zorganizowanej grupy politycznej lub prezydenta. Przyjęta ustawa, pomimo zabezpieczeń, zawiera niebezpieczeństwa, w tym głosowanie elektroniczne i lukę prawną w miejsce uchylonych przepisów.
Bibliografia
Kranz Jerzy. 2014. „Kilka uwag o aneksji Krymu przez Rosję”. Państwo i Prawo 8: 23–40.
Menkes Jerzy. 2015. Ex iniuria(?) ius non oritur(?) Ex factis ius oritur. W Kierunki rozwoju współczesnego prawa międzynarodowego. Red. K. Karski. Warszawa: Bellona.
Orzicha M.F. Ried. 2012. Problemy sowriemiennoj konstitucyonalistiki: uczeb. posobije. Kieb: Jurinkom Intjer.
Pankevych Ivan. 2009. „Referendum na Ukrainie: teoria i praktyka”. Studia Wyborcze 7: 73–89.
Pietnoczka Paweł. 2020. „Instytucja referendum ogólnokrajowego na Ukrainie – aspekt normatywny”. Przegląd Politologiczny 1: 103–118.
Rydel Konrad. 2018. „Przyłączenie Krymu przez Rosję w świetle prawa międzynarodowego”. Historia@Teoria 1: 225–237.
„Wyroki Sądu Konstytucyjnego z dnia 14 marca 2014 r. dotyczący konstytucyjności uchwały Rady Najwyższej Autonomicznej Republiki Krymu o przeprowadzeniu na Krymie i w Sewastopolu referendum w sprawie włączenia do Federacji Rosyjskiej (sygn. 2-rp/2014) oraz z dnia 20 marca 2014 r. w sprawie konstytucyjności uchwały Rady Najwyższej Autonomicznej Republiki Krymu o deklaracji niepodległości Autonomicznej Republiki Krymu oraz miasta Sewastopol (sygn. 3-rp/2014)”. 2014. Oprac. i tłum. M. Rulka. Przegląd Sejmowy 3.
Konstytucja Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z dnia 20 kwietnia 1978 r.
Konstytucja Ukrainy z dnia 28 czerwca 1996 r.
Ustawa Ukrainy z dnia 3 lipca 1991 r. o referendum ogólnokrajowym i lokalnym.
Ustawa Ukrainy z dnia 21 marca 1997 r. o samorządzie terytorialnym na Ukrainie.
Ustawa Ukrainy z dnia 6 listopada 2012 r. o referendum ogólnoukraińskim.
Ustawa Ukrainy z dnia 26 stycznia 2021 r. o referendum ogólnoukraińskim.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 11 lipca 1997 r.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 27 marca 2000 r. Nr 3 rp/2000.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 5 października 2005 r. Nr 6-rp/2005.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 4 kwietnia 2008 r. Nr 6-rp/2008.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 14 marca 2014 r. Nr 2-rp/2014.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 20 marca 2014 r. Nr 3-rp/2014.
Wyrok Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z dnia 26 kwietnia 2018 r. Nr 4-rp/2018.
Tłumaczenie z języka rosyjskiego i opracowanie Krzysztof Skotnicki
