O nieobecności figury matki i jej ekwiwalentach w twórczości poetyckiej Małgorzaty Lebdy
DOI:
https://doi.org/10.26485/ZRL/2025/68.2/11Słowa kluczowe:
lyrical persona, Małgorzata Lebda, sylleptic persona, maternal figure, autobiographical threadsAbstrakt
The subject of the article is the matter of the absence of the maternal figure in Małgorzata Lebda’s poetry and its influence on the construction of the lyrical persona. In my analyses, I focus on the representation of the figure of the mother as an absence that is complemented by other relations — primarily with the father and sisters. In order to investigate the phenomena, I am interested in I use Ryszard Nycz’s concept of the sylleptic subject, which makes it possible to interpret the poet’s work from the perspective of her biography, as well as to grasp the tension between autobiography and fiction and to partially unite the figure of the author and the lyrical persona. The analysis of the three poetry books — Granica lasu, Matecznik and Sny uckermärkerów — will allow me to show the evolution of the female subject and the working through of the trauma after the loss of her parents. In order to consider elements of the author’s biography, I will also take into consideration several interviews in which the poet shares details from her private life that have influenced her poetic work.
Liczba pobrań
Bibliografia
Budnik Agnieszka (2021), Przed burzą, „Czas Kultury” nr 5, https://czaskultury.pl/artykul/ przed-burza [dostęp: 29.05.2024].
Bukowska Weronika (2023), Chopcula i jej tajemniczy świat — o autobiograficzności w poezji Małgorzaty Lebdy, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” nr 1, DOI: 10.26485/ ZRL/2022/66.1/24.
Gałczyńska Emilia (2018a), Somato/spacjo/grafie — przestrzeń pomiędzy w twórczości Małgorzaty Lebdy, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” nr 13, DOI: 10.15290/bsl.2018.13.08.
Gałczyńska Emilia (2018b), Zbliżenia na sny, „Mały Format” nr 6, http://malyformat.com/2018/06/zblizenia-na-sny [dostęp: 29.05.2024].
Herman Anouk (2022), „Praca we krwi” O języku podmiotu kobiecego i podmiotu zwierzęcego w „Mateczniku” Małgorzaty Lebdy, „Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies” nr 2(10), DOI: 10.31261/ZOOPHILOLOGICA.2022.10.09.
Lebda Małgorzata (2020), Sprawy ziemi, WBPiCAK, Poznań.
Lebda Małgorzata, Budnik Agnieszka (2018), Małgorzata Lebda: Ćwiczenia z uważności [wywiad], „Kultura u Podstaw”, 9 maja, kulturaupodstaw.pl/malgorzata-lebda-cwiczenia-z-uwaznosci [dostęp: 14.04.2025].
Lebda Małgorzata, Byrska Aleksandra, Jemioło Piotr (2016), Mówiłem do was jak do zwierząt. Z Małgorzatą Lebdą rozmawiają Aleksandra Byrska i Piotr Jemioło [wywiad], „Fragile”, 4 sierpnia, fragile.net.pl/mowilem-do-was-jak-do-zwierzat-z-malgorzata-lebda-rozmawiajaaleksandra-byrska-i-piotr-jemiolo [dostęp: 14.04.2025].
Lebda Małgorzata, Gostyński Dariusz (2017), Sprzężenie ze śmiercią [wywiad], „Czas Kultury”, 30 kwietnia, czaskultury.pl/czytanki/sprzezenie-ze-smiercia [dostęp: 12.05.2025].
Lebda Małgorzata, Kubisiowska Katarzyna (2023), Małgorzata Lebda: Jestem w czujności, obserwuję, co się dzieje dookoła. Jak zwierzę w lesie [wywiad], „Tygodnik Powszechny”, 30 września, www.tygodnikpowszechny.pl/malgorzata-lebda-jestem-w-czujnosci-obserwujeco-sie-dzieje-dookola-jak-zwierze-w-lesie-184818 [dostęp: 7.04.2025].
Lejeune Philippe (1975), Pakt autobiograficzny, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja” nr 5(23).
Lekowska Daria (2018), Sprawy ziemi. (Eko)poetyka Małgorzaty Lebdy, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” nr 33, DOI: 10.14746/pspsl.2018.33.11.
Małochleb Paulina (2020), Przepływ i cięcie — Małgorzaty Lebdy strategia przetrwania [w:] M. Lebda, Sprawy ziemi, WBPiCAK, Poznań.
Mąkowska Joanna (2023), Radykalne rzeczy, „Dwutygodnik.com” nr 370, www.dwutygodnik.com/artykul/10954-radykalne-rzeczy.html [dostęp: 16.09.2025].
Meller Oskar (2022), Poza granicami lasu (Małgorzata Lebda, „Mer de Glace”) [recenzja], „Aktualinik”, 7 stycznia, magazynwizje.pl/aktualnik/meller-lebda [dostęp: 15.09.2025].
Nycz Ryszard (1994), Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia, „Teksty Drugie” nr 2.
Orska Joanna (2017), Proza poetów, „Polska Poezja Współczesna. Przewodnik encyklopedyczny”, przewodnikpoetycki.amu.edu.pl/encyklopedia/proza-poetow [dostęp: 29.09.2025].
Pekaniec Anna (2022), Liryczne biografie ludzi, zwierząt i roślin. Poezja Małgorzaty Lebdy [w:]
Poezja polska ostatnich dwustu lat: odczytania i przekroje: dla Profesora Mariana Stali na jubileusz, red. A. Czabanowska Wróbel, U. Pilch, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Winiecka Elżbieta (2006), Białoszewski sylleptyczny, Poznańskie Studia Polonistyczne, Poznań.
Zając Natalia (2023), Rana jako otwarcie na świat. O kategorii ranliwości w poezji Małgorzaty Lebdy, „ER(R)GO. Teoria–Literatura–Kultura” nr 1, DOI: 10.31261/errgo.13402.

