Sztuczna inteligencja a odpowiedzialność kontraktowa w prawie polskim. Wybrane zagadnienia Autorzy / afiliacja:
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2022/124/4Słowa kluczowe:
umowy B2B, rękojmia za wady, black box, osobowość prawnaAbstrakt
Przedmiot badań: Rosnąca obecność sztucznej inteligencji (AI) w sferze publicznej oraz wynikające z niej interakcje „robot-człowiek” i „robot-środowisko” z pewnością mogą wpłynąć na zasady odpowiedzialności kontraktowej.
Cel badawczy: W artykule przeanalizowano, w jaki sposób SI i jej komercjalizacja mogą wpłynąć na polskie przepisy prawne regulujące stosunki umowne i odpowiedzialność kontraktową. Celem artykułu jest przedstawienie problematyki wpływu SI na zawieranie i wykonywanie umów w polskim prawie cywilnym, ze szczególnym uwzględnieniem powstającej w tym kontekście odpowiedzialności kontraktowej, a także potencjalnych problemów z nią związanych, nie tylko dla stron umowy, ale także dla prawników, którzy muszą zmierzyć się z zagadką znalezienia rozwiązań prawnych dla postępu technologicznego urzeczywistniającego mechanizmy, które do niedawna traktowane były w kategoriach science-fiction.
Metoda badawcza: Analiza oparta jest na metodzie dogmatyczno-prawnej.
Wyniki: Konieczne jest rozróżnienie sytuacji, w których sztuczna inteligencja jest przedmiotem umowy, od przypadków, w których sztuczna inteligencja jest stroną umowy. W pierwszym przypadku wydaje się, że można w znacznym stopniu wykorzystać obowiązujące przepisy ogólne o odpowiedzialności kontraktowej, a także przepisy regulujące poszczególne umowy. Odpowiedzialność kontraktowa wydaje się jednak znacznie bardziej problematyczna, gdy stroną umowy jest robot. Zagadnienie to jest nierozerwalnie związane z rozwojem inteligentnych robotów (sztucznej inteligencji) i ewentualnym przyznaniem im osobowości prawnej
Liczba pobrań
Bibliografia
Abrahamsson P., Salo O., Ronkainen J., Warsta J., Agile software development methods: Review and analysis, VTT publication 478, Espoo, Finland, 2002, https://www.vttresearch.com/sites/default/files/pdf/publications/2002/P478.pdf; accessed 21.02.2022.
Bathaee Y., The Artificial Intelligence Black Box and The Failure of Intent and Causation, Harvard Journal of Law and Technology 2018/31, pp. 890–938.
Bosek L., Perspektywy rozwoju odpowiedzialności cywilnej za inteligentne roboty, Forum Prawnicze 2019/2, pp. 3–17.
Chłopecki A., Sztuczna inteligencja – szkice prawnicze i futurologiczne, C.H. Beck, Warszawa 2018.
de Mello F.L., de Souza S.A., Psychotherapy and Artificial Intelligence: A Proposal for Alignment, Frontiers in Psychology 2019/10, pp. 1–9, https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00263
Feldman R., Aldana E., Stein K., Artificial Intelligence in the Health Care Space: How We Can Trust What We Cannot Know, Stanford Law and Policy Review 2019/30:399, pp. 400–419, https://repository.uchastings.edu/faculty_scholarship/1753; accessed 21.02.2022.
Hoeren Th., Niehoff M., Artificial Intelligence in Medical Diagnoses and the Right to Explanation, European Data Protection Law Review 2018/3, pp. 308–319, https://doi.org/10.21552/edpl/2018/3/9
Kim M., Yun J., Cho Y., Shin K., Jang R., Bae H., Kim N., Deep Learning in Medical Imaging, Neurospine 2019/16 (4), pp. 657–668, https://doi.org/10.14245/ns.1938396.198
Księżak P., Sztuczna inteligencja i roboty autonomiczne w medycynie, in: D. Bach-Golecka, R. Stankiewicz (red.), Organizacja systemu ochrony zdrowia. System prawa medycznego. Vol. 3, C.H. Beck, Warszawa 2020, pp. 1185–1220.
Księżak P., Zawieranie umów przez sztuczną inteligencję (AI), in: M. Dumkiewicz, K. Kopaczyńska-Pieczniak, J. Szczotka (red.), Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie. Tom II, WKP, Warszawa 2020, pp. 294–307.
Księżak P., Zdolność prawna sztucznej inteligencji (AI), in: W. Robaczyński (red.), Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019, pp. 63–72.
Księżak P., Wojtczak S., AI versus robot: in search of a domain for the new European civil law, Law, Innovation and Technology 2020/12, pp. 297–317, https://doi.org/10.1080/17579961.2020.1815404
Kurosz K., Zawieranie umów przez sztuczną inteligencję (systemy autonomiczne) a wady oświadczeń woli – wprowadzenie do problemu, in: W. Robaczyński (red.), Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019, pp. 73–98.
Kurowska-Tober E., Czynienik Ł., Koniarska M., Aspekty prawne sztucznej inteligencji – zarys problematyki, Monitor Prawniczy. Prawo Nowych Technologii 2019/21, s. 83–90.
Laanti M., Similä J., Abrahamsson P., Definitions of Agile Software Development and Agility, in: F. McCaffery, R.V. O’Connor, R. Messnarz (eds.), Systems, Software and Services Process Improvement. 20th European Conference, EuroSPI 2013, Dundalk, Ireland, June 25–27, 2013. Proceedings, Springer, Berlin, Heidelberg 2013, pp. 247–258.
LeCun Y., Bengio Y., Hinton G., Deep Learning, Nature 2015/521, pp. 436–444.
Machnikowski P., Article 750, in: E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011.
Matusiak-Frącczak M., Frącczak Ł., Prawne aspekty dopuszczenia pojazdów autonomicznych do ruchu lądowego – wyzwanie dla polskiego ustawodawcy. Zarys problemu, Studia Prawno- Ekonomiczne 2018/CVII, pp. 93–106, https://doi.org/10.26485/SPE/2018/107/6
Namysłowska M., Jabłonowska A., Personalizacja oparta na sztucznej inteligencji – nowe wyzwanie dla prawa konsumenckiego, in: L. Lai, M. Świerczyński (red.), Prawo sztucznej inteligencji, C.H. Beck, Warszawa 2020, pp. 95–112.
Piccialli F., Di Somma V., Giampaolo F., Cuomo S., Fortino G., A survey on deep learning in medicine: Why, how and when?, Information Fusion 2021/66, pp. 111–137.
Stojek G., Article 471, in: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353–534), WKP, Warszawa 2018.
Tack Ch., Artificial intelligence and machine learning – applications in musculoskeletal physiotherapy, Musculoskeletal Science and Practice 2019/39, pp. 164–169, https://doi.org/10.1016/j.msksp.2018.11.012
Tahan M., Artificial Intelligence applications and psychology: an overview, Neuropsychopharmacologia Hungarica 2019/21 (3), pp. 119–126.
Tsang L., Kracov D.A., Mulryne J., Strom L., Perkins N., Dickinson R., Wallace V.M.,
Jones B., The Impact of Artificial Intelligence on Medical Innovation in the European Union and United States, Intellectual Property & Technology Law Journal 2017/29, pp. 3–11.
Urbanik G., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pojazd autonomiczny w kontekście art. 446 kc, Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały 2019/2 (25), pp. 83–95.
Wang H., Pujos-Guillot E., Comte B., de Miranda J.L., Spiwok V., Chorbev I. et al., Deep learning in systems medicine, Briefings in Bioinformatics 2021/22, pp. 1543–1559, https://doi.org/10.1093/bib/bbaa237
Wawer A., Chojnicka I., Okruszek L., Sarzynska‑Wawer J., Single and Cross-Disorder Detection for Autism and Schizophrenia, Cognitive Computation 2022/14, pp. 461–473, https://doi.org/10.1007/s12559-021-09834-9
Wiśniewski T., Article 471, in: J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, WKP, Warszawa 2018.
W.N.P. II, Medical AI and contextual bias, Harvard Journal of Law & Technology 2019/33, pp. 65–116.
Wojtczak S., Endowing Artificial Intelligence with legal subjectivity, AI & Society 2022/37, pp. 205–213, https://doi.org/10.1007/s00146-021-01147-7
Wyrzykowski W., Article 627, in: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Zobowiązania. Część szczególna (Art. 535–764(9)), WKP, Warszawa 2018.
Zagrobelny K., Article 471, in: E. Gniewek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011.
Zakrzewski P., Article 750, in: M. Fras, M. Habdas (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Zobowiązania. Część szczególna (Art. 535–764(9)), WKP, Warszawa 2018.
AI diagnostics need attention, https://www.nature.com/articles/d41586-018-03067-x; accessed 21.02.2022.
Polityka Rozwoju Sztucznej Inteligencji w Polsce na lata 2019–2027 – projekt dla konsultacji społecznych, Warszawa, 20 sierpnia 2019, https://www.gov.pl/attachment/0aa51cd5-b934-4bcb-8660-bfecb20ea2a9; accessed 21.02.2022.
