Urzędnicy państwowi jako quasi-organ polskich spółek państwowych
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2021/119/18Słowa kluczowe:
ład korporacyjny, nadzór, spółki państwowe, urzędnicy państwowi, rady nadzorcze, zarząd, Skarb Państwa, Ministerstwo Skarbu Państwa, Ministerstwo Aktywów PaństwowychAbstrakt
Przedmiot badań: Funkcjonowanie spółek z udziałem państwa, podobnie jak innych spółek kapitałowych, jest determinowane przez zewnętrzne i wewnętrzne mechanizmy ładu korporacyjnego. W spółkach państwowych występuje ponadto mechanizm, którego nie ma w spółkach prywatnych, czyli nadzór urzędników państwowych. Z tego powodu warto przeanalizować wpływ tego mechanizmu na spółki państwowe.
Cel badawczy: Celem artykułu jest wykazanie wpływu urzędników państwowych na przedsiębiorstwa państwowe oraz określenie jego formalnych i nieformalnych uwarunkowań.
Metoda badawcza: Badanie ma charakter interdyscyplinarny i obejmuje analizę przepisów prawa oraz ankietę przeprowadzoną wśród członków zarządów i rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa oraz nadzorujących je urzędników Ministerstwa Skarbu Państwa. Próba badawcza objęła całą populację, czyli wszystkie polskie spółki Skarbu Państwa, w których prawa z akcji wykonuje Minister Skarbu Państwa oraz wszyscy urzędnicy sprawujący nad nimi nadzór.
Wyniki: Urzędnicy państwowi są quasi-organem spółek państwowych i specyficznym mechanizmem ładu korporacyjnego, który nie tylko bezpośrednio nadzoruje spółki, ale także wpływa na inne mechanizmy ładu korporacyjnego. Administracyjny charakter i wpływ polityczny na urzędników państwowych stanowią przeszkodę w zapewnieniu efektywności biznesowej przedsiębiorstw, które mają odpowiednio i terminowo reagować na określone sytuacje rynkowe.
Liczba pobrań
Bibliografia
The Act of December 16, 2016 on the principles of state property management.
Ordinance No. 45 of the Minister of the Treasury of 6 December 2007 on the principles and procedurę of selecting candidates for the Supervisory Boards of commercial companies with the participation of the State Treasury and Supervisory Boards of other legal entities supervised by the Minister of the.
Principles of Corporate Governance in Companies with Treasury Shareholding, 2017, https://bip.kprm.gov.pl/kpr/bip-kancelarii-prezesa/nadzor-wlascicielski/7525,Nadzor-wlascicielski.html; accessed: 16.06.2020.
Regulation of the Prime Minister of November 18, 2019 on the detailed scope of activities of the Minister of State Assets.
Andreff W., Privatization and Corporate Governance in Transition Countries: Quantitative Success and Qualitative Failure, in: T. Clarke, M. Dela Rama, (eds.), Corporate governance and globalization, Vol. 2 – Development and Regulation, SAGE Publications Ltd., London, 2006, pp. 397–431.
Apriliyanti I.D., Kristiansen S.O., The logics of political business in state-owned enterprises: the case of Indonesia, International Journal of Emerging Markets 2019/14/5, pp. 709–730.
Apriliyanti I.D., Randoy T., Between politics and business: Boardroom decision making in stateowned Indonesian enterprises, Corporate Governance: An International Review 2019/27/3, pp. 166–185.
Bernier L., The future of public enterprises: perspective from the Canadian experience, Annals of Public and Cooperative Economics 2011/82/4, pp. 399–419.
Bertrand M., Kramarz F., Schoar A., Thesmar D., Politically connected CEOs and corporate outcomes: evidence from France, Working paper, University of Chicago, 2004.
Boubakri N., Cosset J., Saffar W., Political connections of newly privatised firms, Journal of Corporate Finance 2008/14/5, pp. 654–673.
Brødsgaard K.E., Can China keep controlling its SOEs? The Diplomat, 2018, https://thediplomat.com/2018/03/can-china-keep-controlling-its-soes/; accessed: 2.06.2020.
Faccio M., Politically connected firms, American Economic Review 2006/96/1, pp. 369–386.
Fan J., Wong T., Zhang T., Politically connected CEOs, corporate governance, and post-IPO performance of China’s newly partially privatised firms, Journal of Financial Economics 2007/84/2, pp. 330–357.
Filatotchev I., Nakajima C., Internal and External Corporate Governance: An Interface between an organization and its Environment, British Journal of Management 2010/21, pp. 591–606.
Frank Bold, Sposób doboru i kwalifikacji rad nadzorczych i zarządów oraz ocena ich pracy jako element nadzoru właścicielskiego w podmiotach z udziałem Skarbu Państwa, Fundacja Frank Bold, 2014.
Huang Z., Li L., Ma G., Qian J., The political economy of corporate finance: evidence from ‘re-nationalization’ in China, 2014, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2475733; accessed: 25.05.2020.
Jarosz M., Manowce polskiej prywatyzacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Kirkpatrick, C., The UK Privatization Model: Is It Transferable to Developing Countries, in: V.V. Ramanadham (ed.), Privatization in the UK, Routledge, London 1988, pp. 235–243.
Lopes Júnior E.P., Câmara S.F., Rocha L.G., Brasil A., Influence of corruption on stateowned enterprise expenditures, Brazilian Journal of Public Administration 2018/52/4, pp. 695–711.
Lopes Júnior E.P., de Sousa Damasceno P.I., Saraiva Lôbo R.J., Governmental Effectiveness: Analysis of State-Owned Enterprises Investments, Journal of Accounting, Management and Governance 2019/22/3, pp. 443–462.
Menozzi A., Urtiaga M., Vannoni D., Board composition, political connections and performance in state-owned enterprises, Industrial and Corporate Change 2012,/21/3, pp. 671–698.
Miller M., China’s massive corruption crackdown is even going after state-owned firms Reuters, 2015,
https://www.businessinsider.com/r-chinas-graft-busters-target-state-owned-firms-ahead-of-reform- 2015-1?IR=T; accessed: 2.06.2020.
Min H., Former officials and subsidies to state-owned enterprises, Journal of Economic Development 2011/36/2, pp. 1–13.
Muravyev A., Federal State shareholdings in Russian companies, Problems of Economic Transition 2003/46/8, pp. 66–95.
NIK, Informacja o wynikach kontroli sprawowania nadzoru właścicielskiego w spółkach z większościowym udziałem Skarbu Państwa, Warszawa 2009.
NIK, Informacja o wynikach kontroli. Nadzór nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa, Warszawa 2018.
OECD Guidelines on Corporate Governance of State-owned Enterprises, 2005, http://www.oecd.org/corporate/ca/corporategovernanceofstate-ownedenterprises/34803211.pdf; accessed: 28.10.2014.
OECD Principles of Corporate Governance, 2004, http://www.oecd.org/daf/ca/corporategover nanceprinciples/31557724.pdf; accessed: 28.10.2014.
Okhmatovskiy I., Performance implications of ties to the government and SOEs: a political embeddedness perspective, Journal of Management Studies 2010/47/6, pp. 1020–1047.
Oplustil K., Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, C.H. Beck, Warszawa 2010.
Phuong N.C., Nguyen T.D.K., Vu H.P., Politics and institution of corporate governance in Vietnamese state-owned enterprises, Managerial Auditing Journal 2020/35/5, pp. 667–684.
Postuła I., Wąsowska A., Managerial discretion, firm performance, and CEOs’ support for privatisation of state-owned companies, Journal of East European Management Studies 2018/23/1, pp. 1–23.
Quer D., Claver E., Rienda L., The influence of political risk, inertia and imitative behawior on the location choice of Chinese multinational enterprises Does state ownership matter?, International Journal of Emerging Markets 2018/13/2, pp. 518–535.
Srinivasan S., Budget 2018: What India needs is privatization, not mere disinvestments, Business Today, 2018, https://www.businesstoday.in/union-budget-2018-19/decoding-the-budget/budget-2018-privatization-disinvestments-business/story/269113.html; accessed: 2.06.2020.
Tan C., Najib’s corruption charges taint Malaysian political dynasty, Nikkei Asian Review, 2018, https://asia.nikkei.com/Politics/Malaysia-in-transition/Najib-s-corruption-charges-taint-Malaysian-political-dynasty; accessed: 2.06.2020.
Wasowska A., Postuła I., Formal and informal governance mechanisms in state-owned enterprises: Evidence from post-transitional Poland, Baltic Journal of Management 2018/13/4, pp. 410–432.
World Bank Group, Doing business 2019. Training for reform. Regional Profile OECD High Income, 16th edition, 2019.
Zhang Ch., Cheong K.Ch., Rasiah R., Board independence, state ownership and stock return volatility during Chinese state enterprise reform, Corporate Governance 2018/18/2, pp. 220–232.
Zhang S., Liang J., Zhang J., The relationship between person–team fit with supervisor–subordinate guanxi and organizational justice in a Chinese state‐owned enterprise, International Journal of Selection and Assessment 2019/27, pp. 31–42.
