Innowacyjność jako siła napędowa i szansa dla wzrostu gospodarczego
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2021/118/16Słowa kluczowe:
innowacje, innowacyjność, proces innowacyjny, wzrost gospodarczy, rozwój gospodarczyAbstrakt
Przedmiot badań: Przedmiotem badań artykułu jest szeroko rozumiana innowacyjność, która przyczynia się do wzrostu gospodarczego. Problematyka wzrostu gospodarczego stanowi jedno z ważniejszych zagadnień badawczych, podejmowanych w ramach nauk ekonomicznych. Współczesne zjawiska i trendy społeczno-gospodarcze pokazują, że innowacyjność jest elementem warunkującym wzrost gospodarczy krajów. Zmuszają one do skierowania uwagi na czynniki, takie jak wiedza, doświadczenie, kreatywność, i na to, co je spaja – na innowacje będące produktem twórczego wysiłku. Działania innowacyjne mają za zadanie sprzyjać dobrobytowi obywateli i społeczeństwa oraz zapewnić przemysłowi i przedsiębiorstwom konkurencyjną pozycję na rynku nie tylko krajowym, ale i międzynarodowym. Społeczeństwa dla osiągnięcia wysokiej jakości życia potrzebują innowacji – nowych produktów, usług, technologii, systemów organizacyjnych. Nowe produkty są często wzorowane na znanych przez określone zmiany, ulepszenia lub uproszczenia własnych lub obcych wytworów. Natomiast nowe pomysły mają na ogół swe źródło w wiedzy.
Cel badawczy: Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie badawcze, dlaczego innowacje stanowią kluczowy czynnik wpływający na rozwój i wzrost gospodarczy. W pierwszej części dokonano przeglądu definicji na temat innowacji i innowacyjności. Punkt wyjścia stanowi pionierska definicja J. Schumpetera, dotycząca innowacji w gospodarce, przez ujęcia m.in. Ph. Kotlera, M.E. Portera czy R.W. Griffina oraz wybranych polskich naukowców. W kolejnych podrozdziałach przedstawiono rodzaje innowacji oraz rolę procesów innowacyjnych we współczesnej gospodarce, jak również zaprezentowano wyniki badań przekonujących o doniosłej roli innowacyjności na gospodarkę.
Metoda badawcza: Jako metodę badawczą wykorzystano analizę literatury przedmiotu. W artykule przedstawiono podstawowe, teoretyczne zagadnienia związane z innowacjami i innowacyjnością.
Wyniki: Z artykułu wynikają następujące wnioski: gospodarka kraju osiąga tym wyższy wzrost gospodarczy, im lepiej wykorzystuje znajdujące się w jej dyspozycji zasoby, takie jak: warunki naturalne, finansowe zasoby, kapitał materialny wytworzony przez ludzi oraz takie, którym przypisuje się coraz większe znaczenie: zasoby wiedzy: patenty, zaplecze naukowe, eksperckie, kapitał ludzki; umiejętności, potencjał twórczy oraz kapitał kulturowy: postawy i wartości związane z innowacjami. Przedsiębiorstwa poprzez innowacje polepszają i unowocześniają procesy wytwórcze, podnoszą produktywność, wydajność, a także jakość pracy, co przekłada się na wyższe wynagrodzenia pracownicze. Przedsiębiorstwo innowacyjne, podnosząc jakość swoich wyrobów, zwiększając ogólną sprawność i efektywność swojego działania poprzez usprawnianie organizacji i metod pracy staje się bardziej konkurencyjne na rynku.
Liczba pobrań
Bibliografia
Ball-Woźniak T., Innowacyjność w ujęciu podmiotowym. Uwarunkowania instytucjonalne, PWE, Warszawa 2012.
Baruk J., Innowacje a rozwój gospodarczy, Problemy Jakości 2004/7.
Baruk J., Istota innowacji. Podatność społeczeństw na innowacje, Marketing i Rynek 2009/3.
Bogdanienko J., Zarządzanie innowacjami. Wybrane problemy, SGH, Warszawa 1998.
Carlsson B., Technological Systems and Economic Performance, in: M. Dogdson, R. Rothwell (eds.), Handbook of Industrial Innovation, Edward Elgar Publishing, Aldershot 1994, p. 23.
Czarnota A., Wpływ innowacji na konkurencyjność przedsiębiorstwa, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekonomii i Zarządzania”, Politechnika Koszalińska 2009/13/1.
Czupich M., Elementy teorii innowacyjności regionu, in: W. Kosiedowski (ed.), Przedsiębiorczość i innowacyjność w procesie rozwoju regionów Europy Środkowo-Wschodniej, WUMK, Toruń 2013.
Drucker P.F., Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa 1992.
Eagar R., van Oene F., Boulton Ch., Roos D., Dekeyser C., The Future of Innovation Management: The Next 10 Years, Prism 2011/1.
Firszt D., Jabłoński Ł., Kapitał ludzki i innowacje a zmniejszenie luki rozwojowej między krajami, Cedewu, Warszawa 2016.
Gomułka S., Teoria innowacji i wzrostu gospodarczego, Wydawnictwo CASE, Warszawa 1998.
Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1996.
Janasz W., Przedsiębiorstwo wobec rosnących wyzwań przyszłości, w: W. Janasz (ed.), Innowacje w modelach działalności przedsiębiorstw, Uniwersytet Szczeciński, Rozprawy i Studia 2003/DXX/446, Szczecin.
Kotler Ph., Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola, Gebethner i Ska, Warszawa 1994.
Kozioł-Nadolna K., Internacjonalizacja działalności badawczo-rozwojowej w kształtowaniu procesów innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce, Cedewu, Warszawa 2013.
Majka A., Jankowska D., Innowacyjność a poziom rozwoju gospodarczego województw, Wiadomości Statystyczne 2018/LXIII/10 (689).
Marciniak S., Innowacje i rozwój gospodarczy, Kolegium Nauk Społecznych i Administracji Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000.
Olejniczuk-Merta A., Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce, PWE, Warszawa 2016.
Oslo Manual, Zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji, ed. 3, Komisja Europejska.
Pomykalski A., Zarządzanie innowacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Łódź 2001.
Porter M.E, Porter o konkurencji, PWE, Warszawa 2001.
Prandecki K., Innowacyjność a rozwój – ujęcie teoretyczne, Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula 2013/2 (36).
Prystrom J., Innowacje w procesie rozwoju gospodarczego. Istota i uwarunkowania. Podręcznik akademicki, Difin, Warszawa 2012.
Romer P.M., Endogenous Technologichal Change, Journal of Political Economy and Technological Change 1990/98 (5), p. 12.
Silverberg G., Soete L., The Economics of Growth and Technical Change, E. Elgar, Brookfield 1994.
Świtalski W., Innowacje i konkurencyjność, WUW, Warszawa 2005.
Tuziak A., Innowacje jako instrument pobudzania wzrostu gospodarczego i ograniczania nierówności w regionie Podkarpacia, w: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Aspekt międzynarodowy, sektorowy, regionalny i lokalny, no. 5, Rzeszów 2004.
Younis A.I., Nor’Aini Y., Innovation Creation and Innovation Adoption: A Proposed Matrix Towards a better Understanding, International Journal of Organizational Innovation 2010/3/1.
http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KGS/struktura/IGSKGS/publikacje/Documents/Raport_Polska%20 2017.pdf; accessed 15.01.2020.
https://czasopisma.uni.lodz.pl/gospodarka/article/view/1182/851; accessed 18.10.2020.
https://tvn24bis.pl/ze-swiata,75/bloomberg-innovation-index-ranking-najbardziej-innowacyjnych-panstw,903020.html; accessed 15.01.2020.
https://web.sgh.waw.pl/~mproch/Z_teoria_wzrostu/modele_wzrostu.pdf; accessed 18.10.2020.
https://www.ecb.europa.eu/explainers/tell-me-more/html/growth.pl.html; accessed 15.01.2020.
https://www.forbes.pl/gospodarka/najszczesliwsze-kraje-swiata-world-happiness-report-2019/ t021ygm; accessed 15.01.2020.
https://www.forbes.pl/wiadomosci/najbogatsze-kraje-swiata-wedlug-pkb-per-capita/eckgxp4; accessed 15.01.2020.