Zmiany w handlu zagranicznym krajów bałtyckich po wejściu do Unii Europejskiej

Abstrakt

Przedmiot badań: Handel zagraniczny jest tym obszarem, w którym efekty przystąpienia krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy i Estonii) do ugrupowania integracyjnego przejawiły się relatywnie szybko. Zasadniczo zmieniły się warunki wymiany ze wszystkimi krajami, które wynikały z libe­ralizacji obrotów wewnątrz ugrupowania oraz przyjęcia zasad wspólnej polityki handlowej z kra­jami trzecimi. Zmiany te, w myśl teorii integracji, powinny skutkować kreacją i przesunięciem strumieni handlowych.

Cel badawczy: Celem analizy w niniejszym artykule jest wykazanie, że wskazane zmiany wyni­kające z integracji gospodarczej były czynnikami, które wpłynęły na rozmiary i strukturę handlu zagranicznego krajów bałtyckich.

Metoda badawcza: Oceny zaistniałych zmian w handlu zagranicznym krajów bałtyckich doko­nano na podstawie analizy obrotów towarowych ogółem oraz w podziale na rodzaje produktów według klasyfikacji SITC. Szczególną uwagę skoncentrowano na udziale w tym handlu obrotów wewnątrzwspólnotowych, jak również na zmianach w zakresie wymiany towarowej krajów bał­tyckich z resztą świata. Okres badawczy obejmuje lata 2005–2018, a dane do obliczeń zaczerp­nięto z bazy Eurostatu.

Wyniki: Z przeprowadzonego badania wynika, że efekt kreacji handlu był bardziej widoczny przed przystąpieniem krajów bałtyckich do ugrupowania integracyjnego niż po nim. Odnotowano także przesunięcie handlu w kierunku pozawspólnotowym, natomiast w handlu wewnętrznym – w kierunku nowych krajów członkowskich.