Megalomania narodu szlacheckiego a wymowa pokazowa: Wojciecha Dembołęckiego "Wywód jedynowłasnego państwa świata"

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26485/me.2023.2-02

Słowa kluczowe:

Wojciech Dembołęcki, megalomania narodowa, historiografia baroku

Abstrakt

-

Biogram autora

Krzysztof Obremski - Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Prof. dr hab., obecnie emerytowany nauczyciel akademicki, wcześniej w Katedrze Antropologii Literatury i Nowych Mediów (Instytut Literaturoznawstwa UMK). Główne zainteresowania badawcze: nurt religijny literatury staropolskiej, sarmatyzm, teoria i praktyka retoryczna (szczególnie panegiryk i panegiryzm), współczesna humanistyka w badaniach literatury staropolskiej.

Bibliografia

Dembołęcki, W. (2012). Wywód jedynowłasnego państwo świata […]. W: R. Sztyber, „Skądże to zbłaźnienie świata?”. Wojciecha Dembołęckiego „Wywód jedynowłasnego państwa świata” (studium monograficzne i krytyczna) (s. 279–422). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Arystoteles (1988). Retoryka. W: Arystoteles, Retoryka. Poetyka (s. 61–296). Tłum. H. Podbielski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Augustyn (1989). De doctrina Christiana. O nauce chrześcijańskiej. Tłum., wstęp i oprac. J. Sulowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Biblia w przekładzie księdza Jakuba Wujka z 1599 r. Transkrypcja typu „B” oryginalnego tekstu z XVI w. i wstępy ks. J. Frankowski (1999). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio”.

Chwalba, A., Harpula, W. (2022). Cham i Pan. A nam, prostym, zewsząd nędza? Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Czarciński, P. (2006). Między „świętą prawdą” a herezją – Biblia w „Wywodzie jedynowłasnego państwa świata” Wojciecha Dembołęckiego. Tematy i Konteksty, 11 (6), 126–139.

Curtius, E.R. (1997). Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. A. Borowski. Kraków: Towarzystwo Wydawców i Autorów Prac Naukowych „Universitas”.

Grabski, A.F. (1976). Myśl historyczna polskiego oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kelly, J.N. (1988). Początki doktryny chrześcijańskiej. Tłum. J. Mrukówna. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Koehler, K. (2002). Wstęp. W: Słuchaj mię, Sauromatha. Antologia poezji sarmackiej (s. 5–33). Wstęp i oprac. K. Koehler. Kraków: Arcana.

Kościelny, R. (2003). Rzeczpospolita Oskarżanych Narodów. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Kot, S. (1987). Właściwości narodów. Tłum. W. Radwański. W: S. Kot, Polska złotego wieku. Studia i szkice (s. 734–833). Wybór i wstęp H. Barycz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Kowalski, J. (2006), Niezbędnik Sarmaty poprzedzony Obroną i Uświetnieniem Sarmacji Obojej. Pieśni, dumy, polonezy. Poznań: Fundacja św. Benedykta.

Krzywy, R. (2014). Poezja staropolska wobec genologii retorycznej. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Retoryczne.

Lausberg, H. (2002). Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Tłum. i oprac. A. Gorzkowski. Bydgoszcz: Wydawnictwo Homini.

Mętrak, N. (2013). „Wspaniale kłamiący”. Kreowanie pamięci o początkach wspólnoty w „Historii królów Brytanii” Geoffreya z Monmouth i „Kronice polskiej” Mistrza Wincentego”. W: M. Prejs, A. Jakóbczyk–Gola (red.), Mnemonika i pamięć kulturowa epok dawnych. Warszawa: Wydawnictwo Neriton.

Niedźwiedź, N. (2003). „Nieśmiertelne teatra sławy”. Teoria i praktyka twórczości panegirycznej na Litwie w XVII-XVIII w. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Niedźwiedź, J. (2015). Sarmatyzm jako tradycja wynaleziona. Teksty Drugie, 16 (1), 46–62.

Ogonowski, Z. (1999). Z dziejów megalomanii narodowej. W: Filozofia polityczna w Polsce XVII wieku i tradycje demokracji europejskiej (s. 157–173). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Orzechowski, S. (1972). Mowa do szlachty polskiej przeciw prawom i ustawom Królestwa Polskiego uporządkowanym przez Jakuba Przyłuskiego. Tłum. J. Starnawski. W: S. Orzechowski, Wybór pism (s. 98–114). Oprac. J. Starnawski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo.

Otwinowska, B. (1974), Język – naród – kultura. Antecedencje i motywy renesansowej myśli o języku. Wrocław– Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Parnicki, T. (1974). Rodowód literacki. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Pawlak, W. (2005). Koncept w polskich kazaniach barokowych. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Rhetorica ad Herennium. W: Rzymska krytyka i teoria literatury (s. 129-145). Tłum. i oprac. S. Stabryła. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Salij, J. (1974). Erotyka „Pieśni nad pieśniami” w interpretacjach teologicznych. Teksty, 13 (1) 9–26.

Sarbiewski, M.K. (1954). O poezji doskonałej, czyli Wergiliusz i Homer. Tłum. M. Plezia, oprac. S. Skimina. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Szahaj, A. (2014). Sławiński o interpretacji. Analiza krytyczna. W: A. Szahaj, O interpretacji (s. 115-139). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Sztyber, R. (2012). „Skądże to zbłaźnienie świata?”. Wojciecha Dembołęckiego „Wywód jedynowłasnego państwa świata” (studium monograficzne i edycja krytyczna). Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Tazbir, J. (1970). Sarmatyzacja katolicyzmu w XVII wieku. W: J. Pelc (red.), Wiek XVII – kontrreformacja – barok (s. 7–38). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN.

Ulčinaitė, E. (1984). Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Wenta, J. (2004). Wstęp. W: Piotr z Dusburga, Kronika Ziemi Pruskiej (s. VII-XXVIII). Tłum. S. Wyszomirski, wstęp i oprac. J. Wenta. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Pobrania

Opublikowane

2025-09-02

Jak cytować

Obremski, K. (2025). Megalomania narodu szlacheckiego a wymowa pokazowa: Wojciecha Dembołęckiego "Wywód jedynowłasnego państwa świata". Meluzyna. Dawna Literatura I Kultura, 19(2). https://doi.org/10.26485/me.2023.2-02

Numer

Dział

PRZEKROJE I ZBLIŻENIA