Linear relief of the Meta-Carpathian Arch as evidence of eolian cycles in landscape evolution
DOI:
https://doi.org/10.26485/BP/1973/23/15Keywords:
Meta-Carpathian Arch, linear relief, eolian cyclesAbstract
Article in French.
ORIGINAL TITLE: Relief linéaire du rempart métacarpathique en tant que témoin des cycles éoliens dans l'évolution du relief
This discussion paper describes the relief of Poland, with particular emphasis on the Meta-Carpathian Arch, in relation to P. F. Lewis' concept of linear relief. Previous explanations of lineaments formation considering only tectonic aspects are criticized. Instead, the hypothesis is presented, according to which eolian cycles played a key geomorphological role.
References
parallèles" en Hongrie). Sprawozdania Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk; p. 236-240.
Bartkowski, T., 1968 - Zagadnienie genezy „dolin równoległych" na Niżu Zachodnio syberyjskim w świetle literatury (Le problème de genèse des „vallées parallèles" sur la Plaine de la Sibérie de l'Ouest a la lumière de la littérature). Sprawozdania Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk; p. 156-161.
Bartkowski, T., 1969a - Rzeźba „linearna" obszaru pokryw eolicznych na północnym obrzeżeniu gur średnich Europy hercyńskiej (Relief „linéaire" du terrain a couvertures éoliennes de la bordure nord des montagnes hercyniennes de I'Europe). Sprawozdania Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk; p. 135-139.
Bartkowski, T., 1969b - Relief linéaire - relief typique des terrains de loess actuels. Biuletyn Peryglacjalny, no. 20; p. 213-220.
Bartkowski, T., 1970 - - Über die Genesis der ,,;;:,parallelen Täler in Ungarn. Bull. Soc. Amis Sci. Lettr. Poznań, ser. B, livr. 21: 1968/69; p. 121-140.
Berg, L., 1947 - Geografičeskiye zony Sovetskogo Soyuza (Zones géographiques de l'Union Soviétique). Moscou.
Brown, E. H., 1969-Jointing, aspect and orientation of scarp-face dry valleys near Ivinghoe, Buckinghamshire. Inst. Brit. Geogr. Transactions, 48; p. 61-73.
Buraczyński, J., 1969 - Zarys geomorfologii Roztocza Zachodniego (résumé: Essai
géomorphologique du Roztocze Occidental). Anna/es Univ. M. Curie-skłodowska, vol. 22; p. 77-123.
Buraczyński, J., Wojtanowicz, J., 1966-Rozwój doliny Wisły i Sanu w czwartorzędzie w północnej części Niziny Sandomierskiej (surnrnary: The development of the valleys of the Vistula and San rivers in the northern part of the Sandomierz Lowland during the Quaternary Era). Anna/es Univ. M. Curie-skłodowska, vol. 21; p. 143-184.
Ten Cate, J. A. M., 1969 - Valley coversand ridge. Biuletyn Peryglacjalny, no. 20; p. 345- - 354.
Chałubińska, A., 1928 - O spękaniach skał na Podolu (résumé: Sur les diaclases dans les roches en Podolie). Prace Geograficzne E. Romera, 10; p. 5-32.
Czarnocki, J., 1930 - Sprawozdanie z badań wykonanych w Okolicy Wójczy, Chęcin i Łagowa (Compte-rendu des recherches geologiques aux environs de Wójcza, Chęciny et Łagów). Posiedzenia Naukowe Państw. Inst. Geol., nr 27.
Czyżewski, J., 1928 - Z historii doliny Dniestru (résumé: Histoire d'une partie de la vallée du Dniestr). Prace Geograficzne E. Romera, 10; p. 33-65.
Czyżewski, J., 1929 - Z badań nad spękaniem kredy senońskiej południowego Roztocza (résumé: Sur les diaclases dans le Sénonien du Roztocze). Przegląd Geogr., t. 9; p. 1-12.
Czyżewski, J., 1931 - Z fizjografii Pokucia (résumé: Physiographie du Pokucie occidental). Prace Geograficzne E. Romera, 12; p. 5-33.
Dembowski, Z., Porzycki, J., 1967 - Wyniki prac geologiczno-poszukiwawczych w nowo odkrytym Lubelskim Zagłębiu Węglowym (summary: Results of geological invest i gations in recently discovered Lublin Coal Basin). Przegląd Geol., z. 1; p. 4-10. esanapko, M. A., 1960 - Sučasnyj poglyad na tektoničnu budovu gercinskogo lvovsko-lublinskogo peredgirskogo progibu (Opinion actuelle sur la origine tectonique du seuil du piémont hercynien de Lvov-lublin). Geol. Żurnal, t. 20.
Dylik, J., 1969 - L'action du vent pendant le dernier âge froid sur le territoire de la Pologne centrale. Biuletyn Peryglacjalny, no. 20; p. 29-44.
Dylikowa, A., 1967 - Wydmy środkowopolskie i ich znaczenie dla stratygrafii schyłkowego plejstocenu (Dunes de la Pologne Centrale et leur importance dans la stratigraphie du Pléistocène tardif). En: R. Galon, J. Dylik (red.) - Czwartorzęd Polski. PWN Warszawa; p. 353-371.
Dylikowa, A., 1969-Le problème des dunes intérieures en Pologne à la lumière des études de structure. Biuletyn Peryglacjalny, no. 20; p. 45-80.
Dynowska, I., 1964 - Obieg wody na obszarze wyżynnym zbudowanym z margla kredowego na przykładzie dorzecza górnej Szreniawy (summary: Water circulation within the area built of Cretaceous rnarls as shown by the upper Szreniawa drainage). Prace Inst. Geogr. Univ. Jagiell., 30.
Dżułyński, S., 1953 - Tektonika południowej części Wyżyny Krakowskiej (summary: Tectonics of the southern part of the Cracovian Upland). Acta Geol. Polonica, vol. 3; p. 327-440.
Flint, R. F., 1955 - Pleistocene geology of eastern South Dakota. U.S. Geol. Surv. Prof Paper, 262. Flint, R. F., 1957 - Glacial and Pleistocene geology. N. York.
Flis, J., 1956 - Szkic fizyczno-geograficzny Niecki Nidziańskiej (resume: Esquisse physico -
géographique de la cuvette de Nida). Czasopismo Geogr., t. 27; p. 123-159.
Gilewska, S,, 1958 - Rozwój geomorfologiczny wschodniej części Wyżyny Miechowskiej (surnmary: Geomorphological development of the eastern part of the Miechów Up land). Prace Geogr. Inst. Geogr. Pan, Nr. 13.
Jahn, A., 1956 - Wyżyna Lubelska (summary: Geomorphology and Quaternary history of Lublin Plateau). Prace Geogr. Inst. Geogr. Pan, Nr. 7.
Karnkowski, P., 1968 - Występowanie węglowodorów naftowych w zapadlisku przedkarpackim (summary: Occurrence of oil hydrocarbons in the Carpathian foredeep). Przegląd Geol., z. 4; p. 164-170.
Kosmowska, D., 1963 - The palaeomorphology of loess gullies. Repport Vlth.INQUA Congress, Warsaw 1961, vol. 3; p. 181-186.
Kosmowska-Suffczyńska, D., 1966-rozwój rzeźby w trzeciorzędzie okolic Ostrowca Świętokrzyskiego (summary: Development of the Tertiary relief in the vicinities of Ostrowiec Świętokrzyski). Prace Geogr. Inst. Geogr. Pan, Nr. 54.
Kossman. O., 1930 - Studium morfologiczne terenu krzemienieckiego (Etude morphologique du terrain de Krzemieniec). Czasopismo Przyrodnicze, t. 4, z. 3/4; p. 78-84.
Książkiewicz, M., Samsonowicz, J., Rühle, E., 1965 - Zarys geologii Polski (Esquisse de la géologie de la Pologne). Warszawa. ubica, B., 1965 - Charakterystyka litologiczna mioceńskich osadów chemicznych w widłach Wisły i Sanu (summary: Lithological charakteristics of the Miocene chemical deposits within the fork of the Vistula and San rivers). Przegląd Geol., z. 6; p. 247-252.
Lewis, P. F., 1960-Linear topography in the South-western Palouse, Washington-Oregon. Annals Assoc. Amer. Geogr., vol. 50; p. 98-111.
Łyczewska, J., 1969 - Le rapport de l'accumulation du loess am;: processus de la formation des dunes dans la région de la Ste-croix. Biuletyn }Peryglacjalny, no. 20; p. 221-224.
Malicki, A., 1935 - Spękania kredy na północnym Roztoczu (Clivage de la craie dans la region de Roztocze du nord). Czasopismo Geogr., t. 13; p. 104-106.
Malicki, A., 1947 - Spękania kredy w górnym dorzeczu Nidy (summary: Joints of chalk in the upper Bassin of Nida). Annales Univ. M. Curie-skłodowska, vol. 2.
Malicki, A., 1967 - Lessy na obszarze Polski i ich związek z czwartorzędem (Loess de la Pologne et leur connection avec Quaternaire). En: R. Galon, J. Dylik (red.) - Czwartorzęd Polski. Pwn, Warszawa; p. 372-396.
Maruszczak, H., 1956 - Główne cechy klimatycznej asymetrii stoków na obszarach peryglacjalnych i umiarkowanych (zfs: Hauptmerkmale der klimatischen Hängeasymmetrie in der periglazialen und gemässigten Zonen). Annales Univ. M. Curie-skłodowska, vol. 11; p. 161-237.
Maruszczak, H., 1958 - Wydmy Wyżyny Lubelskiej i obszarów przyległych (Dunes du Plateau de Lublin et des regions voisines). En: R. Galon (red.) - Wydmy śródlądowe.polski. Pwn, Warszawa; p. 61-79.
Maruszczak, H., 1961 - Le relief des terrains de loess sur le Plateau de Lublin. Anna/es Univ. M. Curie-skłodowska, vol. 15; p. 93-122.
Maruszczak, H., 1963 - Wind directions during the sedimentation period of the upper loess in the Vistula Basin. Bull. Acad. Polon. Sci., ser. Geol. Geogr., vol. 11; p. 23-28.
Maruszczak, H., 1967 - Kierunki wiatrów w czasie akumulacji lessu młodszego we wschodniej części Europy środkowej (Summary: Wind directions during the accumulation of the younger loess in East-central Europe). Rocznik Polskiego Tow. Geol., t. 37; p. 177- - 188.
Maruszczak, H., 1968 - Przebieg zjawisk w strefie peryglacjalnej w okresie ostatniego zlodowacenia w Polsce (summary: The course of phenomena in the periglacial zone during the last glaciation). Prace Geogr. Inst. Geogr. Pan, Nr. 74; p. 157-200.
Morawski, J., 1960 - Spostrzeżenia nad stropem kredy lubelskiej (summary: Observations on the Upper Cretaceous rocks on the Lublin Plateau). Annales Univ. M. Curie-Skłodowska, vol. 14; p. 293-314.
Mycielska-Dowgiałło, D., 1966 - Zarys rozwoju rzeźby w plejstocenie południowej części Wyżyny Sandomierskiej (summary: Development of the Pleistocene relief in the southern part of the Sandomierz Upland). Kwartalnik Geol., t. 10; p. 157-175.
Nowak, J., 1927 - Zarys tektoniki Polski (Esquisse de la tectonique de la Pologne). Kraków.
Obuchowicz, S., 1966 - Próba ustalenia budowy zapadliska przedkarpackiego w granicach Polski (summary: An attempt at establishing the structure of the Carpathian Fore - deep within the area of Poland). Kwartalnik Geol., t. 10; p. 141-152.
Pawłowski, S., 1960 - Ważniejsze problemy geologiczno-poszukiwawcze Polski południowej (Problémes essentiels de la geologie pratique dans la Pologne du sud). Naukowa Sesja Jubileuszowa z okazji 40-lecia Instytutu Geologicznego. Warszawa.
Pawłowski, S., 1965 - Zarys budowy geologicznej okolic Chmielnika-tarnobrzega (summary: Outline of geological structure in the vicinities of Chmielnik-tarnobrzeg). Przegląd Geol., z. 6; p. 238-245.
Pernarowski, L., 1966 - Glacjalna i postglacjalna cyrkulacja atmosfery w świetle kierunku wiatrów wydmotwórczych (summary: Glacial and postglacial atmospheric circulation in the light of directions of dune-forming winds). Czasopismo Geogr., t. 37; p. 3-24.
Radłowska, C., 1963 - Rzeźba północno-wschodniego obrzeżenia Gór Świętokrzyskich (résumé: Relief de la bordure nord-est des Montagnes de S-te Croix). Prace Geogr. Inst. Geogr. Pan, Nr. 38.
Różycki, S. Z., 1965 - The directions of winds carrying loess dust as shown by analysis of accumulative loess forms in Bułgaria. Comptes Rendus, VIIe Congrès de l'INQU, USA, Boulder.
Różycki, S. Z., 1967 - Plejstocen Polski środkowej (Le Pléistocéne de la Pologne Centrale). PWN, Warszawa.
Russell, W. L., 1929 - Drainage alignment in the Western Great Plains. Journ. Geol., vol. 37; p. 249-255.
Scholtes, W. H., 1955 - Properties and classification of the Paha Loess-derived soils in Northeastern Iowa. Iowa St. Col!. Journ. Sci., vol. 30; p. 163-209.
Sheldon, J., 1950 - Depressions of the northern portion of the Southern High Plains of eastern New Mexico. Geol. Soc. America Bull., vol. 61; p. 253-279.
Sieciarz, K., 1969 - Rozwój sedymentacji dewonu w rejonie Tomaszowa Lubelskiego (summary: Development of Devonian sedimentation in the area of Tomaszów Lubelski). Kwartalnik Geol., t. 13; p. 43-59.
Smith, H. T. U., 1964 - Periglacial eolian phenomena in the United States. Report VIth INQUA Congress, Warsaw 1961, vol. 4; p. 177-186.
Stemulak, J., Jawor, E., 1963 - Wgłębna budowa geologiczna przedgórza Karpat w obszarze na zachód od Dunajca i Wisły (summary: Deep geological structure of the Carpathian Foreland in the area west of the Dunajec and the Vistula rivers). Kwartalnik Geol., t. 7; p. 169-186.
Zglinnicka, A., 1931 - Regiony morfologiczne na Pokuciu (resume: Les regions morphologiques du Pokucie). Prace Geograficzne E. Romera, 12; p. 81-97.
Żelechowski, A. M., 1964 - Zarys budowy geologicznej lubelskiego basenu karbońskiego (summary: Outline of geological structure of Lublin Carboniferous Basin). Przegląd Geol., z. 10; p. 401-407.
