Narracje o architekturze
DOI:
https://doi.org/10.26485/AI/2020/22/11Słowa kluczowe:
dziedzictwo architektoniczne, architektura postindustrialna, ochrona architekturyAbstrakt
We współczesnych badaniach dotyczących miasta następuje przesunięcie akcentu z analizy cech formalnych w kierunku aspektów związanych z dynamiką zachodzących zmian oraz interakcji. Spojrzenie na miasto i jego architekturę jako układ wzajemnych oddziaływań i powiązań pozwala na uwzględnienie i analizę zachodzących relacji oraz procesów, heterogenicznych znaczeń i możliwości interpretacyjnych.
Podejście to umożliwia badanie zróżnicowanych narracji, zogniskowanych wokół obiektów architektonicznych, a kształtowanych m.in. przez zmienne warunki społeczne, polityczne, czy gospodarcze, jak i te wynikające z realizowania różnorodnych koncepcji konserwatorskich.
W artykule zagadnienia te zaprezentowane zostały przede wszystkim na przykładzie tworzenia współczesnych narracji i jednocześnie reinterpretacji dotyczących ważnego dla lokalnej społeczności dziedzictwa architektonicznego.
Problematyka ta jest tym bardziej interesująca i aktualna, że w przeciwieństwie do innych dziedzin sztuki, w analizach poświęconych architekturze nadal dominuje podejście według, którego możliwe jest definiowanie obiektów w sposób statyczny, obiektywny i wyczerpujący.
Bibliografia
Assmann Aleida (2013) Między historią a pamięcią. Antologia, M. Sariusz-Wolska ed., Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Barndt Kerstin (2010) “Memory Traces of an Abandoned of Futures”. Industrial Ruins in the Postindustrial Landscapes of Germany, [in:] J. Hell, A. Schönle eds., Ruins of Modernity, Durham-London: Duke University Press, pp. 270-293.
Bauman Zygmunt (2000) Liquid Modernity, Cambridge: Polity Press.
Bauman Zygmunt, Kultura w płynnej nowoczesności, Agora, Warszawa 2011.
Benjamin Walter (2013) Źródło dramatu żałobnego w Niemczech, transl. Andrzej Kopacki, War¬szawa: Sic!.
Bishop Peter, Williams Lesley (2012) The Tempory City, London-New York: Routledge.
Castellas Manuel (2001) The Invention of the Historic Monument, Cambridge: Cambridge Uni¬versity Press.
Congress on the European Architectural Heritage (1975) The Declaration of Amsterdam, Am¬sterdam.
Council of Europe (1975) European Charter of the Architectural Heritage.
Council of Europe (1985) Conversation for the Protection of the Architectural Heritage of Europe, Grenada.
Council of Europe (2005) Framework Convention on the Value of Cultural Heritage Society (Faro Convention), Faro.
Feilden Bernard M. (2003) Conversation of Historic Buildings, Oxford: Architectural Press.
Giedion Sigfried (1967) Space, Time and Architejture: the Growth of a New Tradition, Cambridge-Massachusetts: Harvard University Press.
Graham Stephen, Healy Patsy (1999) Relational Concepts of Space and Place: Issues for Planning Theory and Practice, “European Planning Studies”, vol. 7, no. 5, pp.623-646.
Healy Patsy (2007) Urban Complexity and Spatial Strategies: Towards a Rational Planning for Our Times, London-New York: Routledge.
Huyssen Andreas (2006) Nostalgia for Ruins, “Grey Room”, no. 23, pp. 6-21.
International Council of Monument and Sites (1964) International Charter for the conservation and Restoration of Monuments and Sites (The Venice Charter), Venise.
International Council of Monument and Sites (1987) Charter for the Conservation of Historic towns and Urban Areas (Washington Charter), Washington.
International Council of Monument and Sites (1999) The Australia ICOMOS Charter for Places of Cultural Significance (The Burra Charter) with Associates Guidelines and Code on the Ethics of Co-existence.
International Council of Monument and Sites (2003) ICOMOS Charter - Principles for the Analy¬sis, Conservation and Structural Restoration of Architectural Heritage, Zimbabwe.
Koselleck Reinhart (2012) Warstwy czasu. Studia z metahistorii, transl. Krystyna Krzemieniowa, Jarosław Merecki, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Latz Peter (2016) RUST RED - The Landscape Park Duisburg-Nord, München: Hirmer Publi¬shers.
Lefebvre Henri (2012) Prawo do miasta, transl. E. Majewska, Ł. Stanek, “Praktyka Teoretyczna”, no. 5, pp. 183-197.
Lynch Kevin (1960) The Image of the City, Cambridge-London: M.I.T Press.
Machado Rodolfo (1976) Towards a Theory of Remodelling. Old Buildings as Palimpsest, “Progres¬sive Architecture”, no. 11, pp. 46-49.
Mason Randall (2002) Assessing Values in Conservation Planning: Methodological Issues and Cho¬ices, [in:] M. De la Torre ed., Assessing the Values of Cultural Heritage: Research Report, Los Angeles: Getty Conservation Institute, pp. 5-30.
NODH. Duisburg-Nord – Blast Furnace Park, https://www.latzundpartner.de/en/projekte/postin¬dustrielle-landschaften/duisburg-nord-hochofenpark/ (26.07.2020).
Nora Pierre (2001) Czas pamięci, transl. W. Dłuski, “Res Publica Nowa”, no. 7, pp. 37–43.
Nora Pierre (2009) Między pamięcią a historią: les lieux de mémoire, “Tytuł roboczy: archiwum”, transl. Paweł Mościcki, no. 2, pp. 4–12.
Nyka Lucyna (2003) W kierunku zmiennej metafory miasta – miejsca, zdarzenia, krajobrazy [in:] S. Gzell ed., Kazimierz Wejchert: teoria kompozycji urbanistycznej, Warszawa: Akapit-DTP, pp. 52-61.
Nyka Lucyna (2006) Od architektury cyrkulacji do urbanistycznych krajobrazów, Gdańsk: Wydaw¬nictwo Politechniki Gdańskiej.
Pérez de Arce Rodrigo (1978) Urban Transformations and the Architecture of Additions, “Architec¬tural Design”, no. 4, pp. 237–266.
Plevouts Bie, Sowińska-Heim Julia (2018) Community initiatives as a catalyst for regeneration of heritage sites: Vernacular transformation and its influence on the formal adaptive reuse practice, “Cities”, vol. 78, pp. 128–139.
Pomian Krzysztof (1995) Jak uprawiać historię kultury, “Przegląd Historyczny”, vol. 86, issue 1, pp. 1–13.
Poulios Ioannis (2014) Discussing Strategy in heritage conservation: Living Heritage Approach as an example of Strategic Innovation, “Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development”, vol. 4 pp. 16–34.
Rewers Ewa (1998) Zdarzenie w przestrzeni miejskiej, [in:] J. S. Wojciechowski, A. Zeidler-Jani¬szewska, eds., Formy estetyzacji przestrzeni publicznej, Warszawa: Instytut Kultury, pp. 87–100.
Rewers Ewa (2000) Niepewny urok tożsamości, [in:] T. Kostyrko, T. Zgółka eds., Kultura wobec kręgów tożsamości. Materiały konferencji przedkongresowej, Poznań 19–21 października 2000, Po¬znań–Wrocław 2000, pp. 109–119;
Rossi Aldo (1982) The Architecture of the City, Cambridge–Massachusetts–London: The MIT Press.
Scott Fred (2007) On Altering Architecture, London-New York: Routledge.
Sowińska-Heim Julia (2018) Transformacje i redefinicje. Adaptacja dziedzictwa architektonicznego do nowej funkcji a zachowanie ciągłości historycznej miejsca, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Steinmetz George (2010), Colonial Melancholy and Fordist Nostalgia. The Ruinscapes of Namibia and Detroit, [in:] J. Hell, A. Schönle eds., Ruins of Modernity, Durham–London: Duke University Press, pp. 294–320.
Storm Ann (2014) Post-Industrial Landscape Scars, New York: Palgrave Macmillan.
UNESCO (1972) Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Herita¬ge, Paris.
UNESCO (1976) Recommendation concerning the Safeguarding and Contemporary Role of Histo¬ric Areas, Nairobi.
Vitruvius (1914) The Ten Book on Architecture, transl. M. H. Morgan, Cambridge: Harvard Uni¬versity Press.
Vitruvius (2009) On Architecture, transl. R. Schofield, London: Penguin Classics.
Weilacher Udo (2009) Learning from Duisburg-Nord, https://www.researchgate.net/ publicatio¬n/272166777 (access: 12.06.2018).
Yu Kongjian (2009) The Aesthetic of the Rustic, [in:] U. Weilacher ed., Learning from Duisburg-Nord, München: Technische Universität, pp. 78-79.