Three-dimensional rhetoric. Triumphal gates for the coronation of Our Lady of Trokai painting in the light of the occasional print from 1719
DOI:
https://doi.org/10.26485/me.2021.1-04Keywords:
triumphal gates, emblematic structures, JesuitsAbstract
The article was inspired by the jubilee of the coronation of Our Lady of Trokai, origined in Lithuania. On this occasion, The TR published an anniversary work in the Lithuanian language. She included the translation of a 1719 brochure originally written in Latin that described the conditions and conduct of the coronation ceremony. Her work translated by BP has also been issued in Polish. The author of the article prepared a Polish translation of the brochure for this publication. It contains a detailed description of the Triumphal Gates built for that occasion. Most likely, no iconographic representation has survived. Those decorations have never been the subject of more detailed studies in Polish scientific literature. The symbolism of the gates, especially the ones prepared by Jesuits, carries a distinct and complex rhetorical message, inscribed in the emblematic structures related to occasional architecture. The author discusses the iconographic project presented in the old text in this particular context.
References
Damalewicz, S. (1649). Series Archiepiscoporum Gnesnensium. Varsoviae: Typis Petri Elert.
Kurczewski, J. (1906). Historia koronacji cudownego obrazu Najśw[iętszej] Panny Maryi Trockiej. Przeł. J. Kurczewski. Warszawa: W Drukarni synów S. Niemiry.
Leszczyński, S. (2016). Classicum nieśmiertelnej sławy. Oprac. R. Krzywy, P. Borek. Warszawa: Sub Lupa.
Mair, S. (1677). Vita magni servi Dei, P. Julii Mancinelli S.I.; Italice scripta a P. Iacobo Cellesio, Latine reddita a Simeone Mair SI. Oenipenti: Carolus Reisacher.
Mankiewicz, S. (1645). Kościoł farski Trocki, cudami Przenaświetszej Bogarodzice Panny Maryjej objaśniony a przez księdza Symona Mankiewicza biskupstwa żmudzkiego dyjocezyjana nowo na świat wystawiony. Wilno: Drukarnia Ojców Bazylianów.
Owidiusz (1995). Metamorfozy. Przeł. A. Kamieńska, S. Stabryła. Wrocław: Ossolineum.
Pontanus, J. (1597). Poeticarum institutionum libri tres. Ingolstadt: Adam Sartorius.
Sarbiewski, M.C. (1892). Ad Ianussium Skumin Tyszkiewicz […] Quattuor Leucae Virginis Matris seu publica
ac solemnis ad aedem Divinae Virginis Matris Trocensis processio. W: M.C. Sarbiewski, Poemata omnia (s. 221–225). Ed. T. Wall. Staraviesiae: Typis et sumptibus Collegii S.I.
Seneca, L.A. (2018). Tragedies. Oedipus. Agamemnon. Thyestes. Hercules on Oeta. Octavia. Ed. J.C. Fitch. Vol. 2. Cambridge (MA): Cambridge University Press.
Skwara, M. (2019). Kazanie koronacyjne z 1717 r. Komentarz – Edycja – Objaśnienia. Oprac. M. Skwara. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Solennitas Coronationis Beatae Virginis Mariae in antiquissima sua ad Praepositalem Palatino Trocensis Civitatis Basilicam a temporibus Alexandri, Vitoldi Magni Lithuaniae Ducis, gratis et miraculis clara Icone […] (1719). Vilnae: Typis Universitatis S.I.
Wijuk-Kojałowicz, A. (1650). Miscellanea rerum ad Statum Ecclesiasticum in Magno Lituaniae Ducatu pertinentium. Vilnae: Typis Academicis.
Wijuk-Kojałowicz, A. (1669). Historiae Lituanae pars altera, seu De rebus Lituanorum a coniunctione Magni Ducatus cum Regno Poloniae ad Unionem eorum Dominiorum libri octo. Antwerpiae: Iacobus Muersius.
Wijuk-Kojałowicz, K. (1690). Vita Venerabilis Patris Nicolai Lancicii e Societate Iesu. Pragae: Typis Universitatis Caroli Ferdinandi in Collegio SI.
Baranowski, A.J. (2003). Koronacje wizerunkow maryjnych w czasach baroku. Zjawisko kulturowe i artystyczne. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie.
Chrościcki, J. (1978). Pompa funebris. Z dziejow kultury staropolskiej. Warszawa: PWN.
Cichor, D. (1989). Pierwsza w Polsce koronacja Cudownego Obrazu. Na podstawie akt prowincji polskiej Zakonu Paulinów. Jasna Gora, 9, 33–38.
Grzebień, L. (red.) (1996). Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy (1564–1995). Kraków: WAM.
Kwiatkiewicz, J. (2016). Phoenix rhetorum. Przeł. i oprac. I. Słomak. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Wydział Polonistyki.
Lipiński, J. (1849). Wiadomości historyczno-numizmatyczne o koronacyjach obrazów Matki Boskiéj w dawnéj Polsce. Biblioteka Warszawska, 4 (9), 441–476.
Milewska-Waźbińska, B. (2020). Porta triumphalis. W: B. Milewska-Waźbińska Res – Verba – Imagines. Z rozważań o literaturze łacińskiej i kulturze dojrzałego baroku (s. 44–104). Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Wydział Polonistyki.
Nastalska-Wiśnicka, J. (2015). Staropolskie piśmiennictwo sanktuaryjne jako źródło do badań nad kultem maryjnym na ziemiach Rzeczypospolitej. Textus et Studia, 1 (4), 47–70.
Nowaszczuk, J. (2013). Difficillimum poematis genus. Jezuicka teoria epigramatu. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Obirek, S. (1998). Swoista inkulturacja. Jezuici i polski sarmatyzm. Analecta, 7 (1), 71–77.
Pelc, J. (2002). Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych. Kraków: Universitas.
Prasał, A. (1996). Mały słownik ikon maryjnych. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji Zabytków.
Przyboś, A. (1948–1958). Gembicki Wawrzyniec. W: W. Konopczyński (red.), Polski Słownik Biograficzny (s. 382–384). T. 7. Kraków: PAU.
Rabikauskas, P. (2002). Vilniaus akademija ir lietuvos jezuitai. Oprac. L. Jovaiša. Vilnius: Aidai.
Račiūnaitė, T. (2019). Ave Maris Stella. Na jubileusz koronacji obrazu Matki Boskiej Trockiej. Trakai: Trakų Švč. Mergelės Marijos apsilankymo bazilika. Syrokomla, W. (1857). Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna. Wilno: A. Ass.
Tazbir, J. (1978). Wojciech Tylkowski – polihistor ośmieszony. Kwartalnik Nauki i Techniki, 23 (1), 83–100.
Wall, T. (1892). Indeks. W: M.C. Sarbiewski, Poemata omnia (s. 573–624). Ed. T. Wall. Staraviesiae: Typis et sumptibus Collegii S.I.
