The young courtier – A forgotten figure of Old-Polish Literature
DOI:
https://doi.org/10.26485/me.2024.2-02Keywords:
parody, Owlglass literature, old-polish literature, moralistic literatureAbstract
In this article, I explore the subject of the figure of the young courtier, who (as it turns out) was strongly present in comic and moralistic literature of the 16th and 17th centuries. I analyze how poems for young courtiers were published (most often in poster form) and their characteristics, how the language was presented in them, and what motifs ran through various texts. Another vital element is the presentation of the stereotypical image of the young courtier, present in the 16th and 17th centuries. The article is an opportunity to bring interest in this forgotten motif. By researching this topic, we can not only learn more about the literature of that period but also about the culture of that time.
References
Gliczner, E. (1876). Książki o wychowaniu dzieci. Oprac. W. Wisłocki. Kraków: D. E. Friedlein.
Grochowski, S. Pamiątka nagrobna Samuela Głowy. Brak miejsca, roku wydania [przed 1608 rokiem] i drukarza. BN sygn. SD XVII.3.17475.
Grzeszczuk, S. (oprac.) (1985). Antologia literatury sowizdrzalskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kochanowski, J. (1991). Fraszki. Oprac. J. Pelc. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Rej, M. (1979). Wybór pism. Oprac. J. Ślaski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Wolski, A.K. Cumsteteris dworskie. Brak miejsca, roku wydania i drukarza. Biblioteka PWT Wrocław sygn. StDr III-1081/2.
Badecki, K. (1925). Literatura mieszczańska w Polsce XVII wieku. Monografia bibliograficzna. Lwów: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.
Badecki, K. (1951). Z badań nad literaturą mieszczańsko-ludową XVII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Badecki, K. (oprac.) (1950). Polska satyra mieszczańska. Kraków: Państwowa Akademia Umiejętności.
Banaś-Korniak, T. (2011). Ambiwalencje znaczeń. O językowych eksperymentach sowizdrzałów. W: D. Rott, P. Wilczek, B. Stuchlik-Surowiak (red.), Liber amicorum professoris Ioannis Malicki (s. 41–53). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Barłowska, M. (2022). Okruchy. Studia o wierszach odnalezionych w rękopisach XVII wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Bąk, S. (red.) (1968). Słownik polszczyzny XVI wieku. T. 3. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Biblioteka Ossolińskich. Pismo historii, literaturze, umiejętnościom i rzeczom narodowym poświęcone. T. 3. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Brückner, A. (1899). Recenzje i sprawozdania. Kwartalnik Historyczny, XIII, 301–311.
Budzyk, K. (red.) (1963). Nowy Korbut. T. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Estreicher, K. (1905). Bibliografia polska. T. XX. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Estreicher, K. (1930). Bibliografia polska. T. XXVIII. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Estreicher, K. (2000). Bibliografia polska. T. XXXIV. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gadocha, M. (2012). Nauka sztuki kupieckiej w Krakowie XVI–XIX wieku. Zarys problemu. Biuletyn Historii Wychowania, 28, 7–19.
Gębarowicz, M. (1981). Początki malarstwa historycznego w Polsce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Gołębiowski, Ł. (1830). Domy i dwory. Warszawa: A. Gałęzowski.
Grzeszczuk, S. (1994). Błazeńskie zwierciadło: rzecz o humorystyce sowizdrzalskiej XVI i XVII wieku. Kraków: Universitas.
Kordyzon, W. (2024). Wstęp. W: I. Sowisralius, Sejm piekielny straszliwy (s. 5–48). Oprac. W. Kordyzon. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa.
Korotyński, L. S. (1898). Z życia cechowego w dawnych wiekach. Wisła, 11 (1), 225–235.
Kracik, J. (1982). Nieznani impresorowie, autor i bibliopole druków sowizdrzalskich w Krakowie. Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej, 32, 53–66.
Krzywy, R. (2001–2002). „Reges et principes Regni Poloniae” Adriana Kochana Wolskiego jako przykład wierszowanego katalogu władców. Acta Sueco-Polonica, 10–11, 95–119.
Krzywy, R. (2022). Wokół staropolskiej literatury popularnej. Pamiętnik Literacki, 113 (2), 277–284.
Krzyżanowski, J. (red.) (1970). Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich. T. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Loth, R. (red.) (2004). Dawni pisarze polscy. Od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. 5. Warszawa: Instytut Badań Literackich.
Ogrodziński, W. (1946). Dzieje piśmiennictwa śląskiego. T. 1. Katowice: Instytut Śląski.
Wojtowicz, W. (2010). Między literaturą a kulturą. Studia o „literaturze mieszczańskiej” XVI i XVII wieku. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Żmudziński, J. (2016–2017). Franciszek Śmiadecki. W: Polski słownik biograficzny. t. 51. Pod red. A. Romanowskiego. Warszawa 2016–2017: Polska Akademia Nauk.
Żmudziński, J. (2012). Malarz krakowski Franciszek Śmiadecki (czynny w początku XVII wieku) i jego prace dla klasztoru paulinów na Jasnej Górze. W: P. Mrozowski, J. Żmudziński (red.). Ex voto. Studia dedykowane Ojcu Janowi Golonce OSPE w 75. rocznicę urodzin i w 50. rocznicę świeceń kapłańskich (s. 169–195). Częstochowa: Jasnogórska Fundacja Pro Patria.
