„Gorąca socjologia”: Przypadek szczególny. O ewaluacji „gorących” pomocowych programów społecznych
DOI:
https://doi.org/10.26485/PS/2022/71.3/5Słowa kluczowe:
pomocowe programy społeczne, badania ewaluacyjne, pandemia COVID-19Abstrakt
Artykuł omawia specyfikę badań ewaluacyjnych pomocowych programów społecznych jako nieprzewidywalnych ze względu na ich oczywiste i konieczne bieżące uwikłanie w „gorące” ze swej natury, niepoddające się kontroli uwarunkowania społeczne. Omówione zostały doświadczenia zebrane podczas ewaluacji działań władz samorządowych miasta stołecznego Warszawy dotyczących profilaktyki i przeciwdziałania problemom społecznym: przemocy w rodzinie oraz uzależnieniom i ich skutkom. Za szczególną przyczynę „wysokiej temperatury” badań ewaluacyjnych uznano występowanie nagłych zdarzeń, powodujących konieczność szybkiej reakcji badaczy, w tym podejmowania natychmiastowych decyzji metodologicznych i realizacyjnych. Tego rodzaju sytuację omówiono na przykładzie zmian, jakie zostały wprowadzone w trakcie realizacji badań podczas pandemii COVID-19 i spowodowanego nią lockdownu.
Bibliografia
Chałasiński Józef. 1976. Wstęp. W: Chłop polski w Europie i Ameryce. W.I. Thomas, F. Znaniecki, t. I, 21–25. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Chrostowski Aleksander, Dariusz Jemielniak. 2011. Skuteczne doradztwo strategiczne: Metoda Action Research w praktyce. Warszawa: Poltext.
Dudkiewicz Magdalena, Marek Dudkiewicz. 2016. Ewaluacja Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie m.st. Warszawy na lata 2012–2016. Raport ewaluacyjny. https://wsparcie.um.warszawa.pl/documents/67381/19303505/ewaluacja_pppwr_dla_bpips_raport_ewaluacyjny_mmd_mila_owa_30_09_16_1.pdf/4ffbb8d6-4e96-6cb2-363d-7869fbc13c8f?t=1618950606037 [dostęp: 12.09 2022].
Dudkiewicz Magdalena, Marek Dudkiewicz. 2018a. Ewaluacja Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2016-2018. Raport ewaluacyjny. https://wsparcie.um.warszawa.pl/-/ewaluacja-programu-przeciw-narkomanii-na-lata-2016-2018 [dostęp: 12.09 2022].
Dudkiewicz Magdalena, Marek Dudkiewicz. 2018b. Ewaluacja Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań Na Rzecz Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata 2016-2018, Raport ewaluacyjny https://wsparcie.um.warszawa.pl/documents/67381/19303505/ewaluacja_ppzhiv_raport_ewaluacyjny_mmd_milanowa_20_08_18.pdf/aa1f9f36-1f15-a4d0-11af-f46e6717e065?t=1634498000262 [dostęp:12.09 2022].
Dudkiewicz Magdalena, Marek Dudkiewicz. 2018c. Ewaluacja Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych m.st. Warszawy w 2018 roku. Raport ewaluacyjny. https://wsparcie.um.warszawa.pl/-/ewaluacja-programu-prof-i-rozw-problemowalkoholowych-2018 [dostęp: 12.09 2022].
Dudkiewicz Magdalena. 2011. „Metodologiczny kontekst badań aktywizujących”. Animacja Życia Publicznego. Analizy i Rekomendacje 2(5): 4–7.
Dudkiewicz Magdalena. 2016. „Dylematy etyczne badań prowadzonych na zlecenie instytucji publicznych – doświadczenia badacza terenowego”. Przegląd Socjologii Jakościowej 12(3): 136–147. https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.3.09.
Habermas Jürgen. 2005. Knowledge and human interests: A general perspective. In: Continental philosophy of science. G. Gutting (ed.), 310–321. Malden, Oxford, Victoria: Blackwell Publishing Ltd.
Katarzyna Ornacka. 2003. Ewaluacja. Między naukami społecznymi i pracą socjalną. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Socjologii.
Kindon Sara, Rachel Pain, Mike Kesby. 2007. Participatory Action Research approaches and methods. London, New York: Taylor & Francis e-Library.
Krzemiński Ireneusz. 1997. „Solidarność”. Projekt polskiej demokracji. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Kwiatkowski Stanisław. 2010. Teoria dóbr publicznych i rynkowe mechanizmy ich produkcji. W: Pod prąd głównego nurtu ekonomii. M. Machaj (red.), 100–106. Warszawa: Instytut Misesa.
Majdzińska Karolina, Sylwia Timoszuk. 2013. „Kalkulacja kosztów zaniechania jako element procesu planowania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie polityki społecznej”. Ekonomiczne Problemy Usług 108: 189–201.
Raport. 2019. Gdzie trafiają pieniądze warszawiaków? Raport o działalności niektórych organizacji korzystających z dotacji m.st. Warszawy.
https://s.tvp.pl/repository/attachment/3/0/d/30d6e2e36d741de6a9edda7dd43d30de1575880401632.pdf [dostęp: 12.09 2022].
Surmiak Adrianna. 2016. „Wybrane problemy etyczne w naukowych badaniach na zlecenie. Refleksje etnografki”. Przegląd Socjologii Jakościowej 12(3): 120–134. https://doi.org/10.18778/1733-8069.12.3.08.
Szarfenberg Ryszard. 2018. Ewaluacja w polityce społecznej. W: J. Męcina, G. Firlit-Fesnak (red.), 127–141. Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, Warszawa: PWN.
Thomas Wiliam Isaac, Florian Znaniecki. 1976. Chłop polski w Europie i Ameryce. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Twelvetrees Alan. 2014. Pracując ze społecznością, tłum. A. Konieczna-Purchała. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Wadsworth Yoland. 1998. “What is participatory action research?”. Action Research International Paper 2: 3–14.
Zaręba Michał. 2016. „Dobrobyt społeczny – problemy metodologiczne i definicyjne”. Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze 3(4): 323–331. https://doi.org/10.26366/PTE.ZG.2016.59.
