Повелительное наклонение в конфессиональных «простомовных» памятниках XVI века
DOI:
https://doi.org/10.26485/RKJ/2021/69/9Słowa kluczowe:
tryb rozkazujący, modalność, „prosta mowa”, Ewangelia Ciapińskiego, Ewangeliarz peresopnickiAbstrakt
Tekstologiczne badania porównawcze przeprowadzone na materiale tekstów reprezentujących „prostą mowę” wykazały interferencje międzysłowiańskie, które w XVI wieku miały istotny wpływ na kształtowanie się trybu rozkazującego w językach pokrewnych. Jako materiał do badań posłużyły dwa zabytki o treści konfesyjnej – Ewangelia W. Ciapińskiego (ok. 1580) i Ewangeliarz peresopnicki (1556–1561). Odmienność form trybu rozkazującego w tekstach reprezentujących „prostą mowę” związana jest przede wszystkim z nieustabilizowanymi jeszcze wówczas normami językowymi, a także ze specyfiką przekładu (wpływ oryginału lub udział kilku skrybów). W artykule przedstawione zostały zbiorcze tabele form czasowników, obejmujące dwa zabytki, w tym tabela zawierająca zrekonstruowany paradygmat trybu rozkazującego, ze wskazaniem na konkurencyjne syntetyczne i analityczne formy werbalne.