Klasyfikacja gleb strefy polarnej i problem peryglacjału
DOI:
https://doi.org/10.26485/BP/1973/22/17Słowa kluczowe:
pedologia, strefy glebowe, glebowe jednostki taksonomiczne, grunty strukturalneAbstrakt
Aby lepiej zrozumieć gleby obszarów polarnych oraz związane z nimi problemy peryglacjalne, tereny polarne półkuli północnej zostały wstępnie podzielone na trzy strefy: (1) pustynię polarną (Arktyka Wysoka), (2) pustynię subpolarną (Arktyka Środkowa) oraz (3) tundrę (Arktyka Niska). W każdej z tych stref wyróżniono główne grupy glebowe. Omówiono również metody dalszego podziału tych grup glebowych na mniejsze jednostki taksonomiczne, zbliżone do serii glebowych stosowanych w klasyfikacji amerykańskiej. Przeanalizowano wpływ procesów związanych z działaniem mrozu oraz formowaniem się gruntów strukturalnych na właściwości gleb polarnych. Przedstawiono także wybrane przykłady wykorzystania cech kopalnych do rekonstrukcji warunków klimatycznych w przeszłości.
Bibliografia
Berg, T. E. and R. F. Black, 1966 - Preliminary Measuremens of Growth of Nonsorted Polygons, Victoria Land, Antarctica. In: Antarctic Soils and Soil Forming Processeses (j. C. F. Tedrow, ed.). American Geophys. Union, Antarctic Research Series, 8; p. 61- - 108.)
Brown, J., 1966 - Soils of the Okpilak River Region, Alaska. Cold Regions Res. and Eng. Lab., Research Report 188; 49 pp.; Hanover, New Hampshire.
Brown, J. and J.c.f. Tedrow, 1964 - Soils of the Northern Brooks Range, Alaska: 4. Well-drained Soils of the Glaciated Valleys. Soi/ Sci., vol. 97; p. 187-195.
Drew, J. V. and J. C. F. Tedrow, 1962 - Arctic Soil Classification and Patterned Ground. Arctic, vol. 15; p. 109-116.
Dylik, J., 1968 - The Earliest Warmer Substage of the Wurm (Amersfoort) in Poland. Bull. Soc. Sci. et Lettr. de Łódź, XIX,; 15 p.
Federoff, N., 1966 - Les Sois du Spitsberg Occidental, in: Spitsberg, 1964. C. N. R. S., R. C. P., 42; p. 111-228, Lyon.
Frenzel, B., 1968 - The Pleistocene Vegatation of Northern Eurasia. Science, vol. 161; p. 637-649. Gerasimov, I. P., 1956 - Soil Map of the World. Priroda, Nr. 10; p. 5-13.
Glazovskaya, M. A., 1966 - General Patterns in the World Geography of Soils. Vestnik Moskovskogo Univ., ser. geogr., No. 4; p. 11-27.
Gorodkov, B. N:, 1939 - Peculiarities of the Arctic Top Soil. Izvestiia Gosud. Geogr. Obsch., t. 71, no. 10; p. 1516-1532.
Grigoriev, A. A., 1925 - Die Typen des Tundra-Mikroreliefs von Polar-Eurasian, ihre geographische Verbreitung und Genesis. Geogr. Ztschrft., Bd. 6; p. 345-359.
Hoppe, G., 1970- The Wilrm Ice Sheets of Northern and Arctic Europe. Acta Geogr. Lodziensia, Nr. 24; p. 205-215.
Ignatenko, I. V., 1963 - Arctic Tundra Soils of the Yugor Peninsula. Pocvovedenie, No. 5; p. 26-40. (a. I. B. S. Translation, pages 429-440).
Jahn, A., 1956 - Some Periglacial Problems in Poland. Biuletyn Peryglacjalny, No. 4; p. 169-183.
Krebs, R. D. and J. C. F. Tedrow, 1958 - Genesis of Red-Yellow Podzolic and Related Soils in New Jersey. Soil Sci., vol. 85; p. 28-37.
Korotkevich, Y. S., 1967 - Polar Deserts. Soviet Antarctic Expedition Info. Bull., No. 65 (6); p. 459-472. (rus. pages 5-29), translation by Scripta Technica.
Lieberoth, V. I., 1963 - Lobsedimentation und Bodenbildung wahrend des Pleistozans in Sachsen. Geologie, Bd. 12 (2); p. 149-187.
Mercer, J. H., 1969 - The Allerod Oscillation: A European Anomaly. Arctic and Alpine Research, 1. p. 227-234.
Porsild, A. E., 1955 - The Vascular Plants of the Western Archipelago. Bull. 135, National Museum of Canada, Ottawa; 226 pp.
Porsild, A. E., 1957 - Atlas of Canada: Plate 38. Dept. Mines and Tech. Surveys, Ottawa.
Tedrow, J. C. F. and J. E. Cantlon, 1958 - Concepts of Soil Formation and Classification in Arctic Regions. Arctic, vol. 11; p. 166-179.
Tedrow, J. C. F., J. V. Drew, D. E. Hill and L. A. Douglas, 1958 - Major Genetic Soijs of the Arctic Slope of Alaska. Jour. Soil Sci., vol. 9; p. 33-45.
Tedrow, J. C. F. and J. Brown, 1962 - Soils of the Northern Brooks Range, Alaska: Weakening of the Soil-Forming Potential at High Arctic Altitudes. Soi! Sci., vol. 93; p. 254--261.
Tedrow, J. C. F., 1962 - Morphological Evidence of Frost Action in Arctic Soils. Biuletyn Peryglacjalny, No. 11; p. 343-352.
Tedrow, J. C. F. and L. A. Douglas, 1964 - Soil Investigations on Banks Island. Soil Sci., vol. 98; p. 53-65.
Troll, C., 1958 - Structure Soils, Solifluction and Frost Climates of the Barth. SIPRE Trans., 43. Wilmette, III. 121 pp. (translated from the German).
Washburn, A. L., 1956 - Classification of Patterned Ground and Review of Suggested Origins. Geol. Soc. America, Bull., vol. 67; p. 823-865.
Washburn, A. L., 1970 - An Approach to a Genetic Classification of Patterned Ground. Acta Geogr. Lodziensia, Nr. 24; p. 436-446.
Yelovskaya, L. G., 1965 - Saline Soils of Yakutia. Poćvovedenie; No. 4; p. 28-33. (A. I. B. S., translation, pages 355-359).
