Klasyfikacja genetyczna pagórków palsa-like w zachodniej Kanadzie

Abstrakt

W zachodniej Kanadzie można wyróżnić pięć głównych grup form terenu przypominających palsa. Pływające palsa są całkowicie rozwinięte w torfie i unoszą się na wodzie jak góra lodowa. Wykazują zwiększoną zawartość lodu z powodu dodania wody opadowej, ale ich wysokość nie przekracza 60 cm. Palsa minerogeniczne rozwijają się w cienkiej pokrywie torfowej, z wieczną zmarzliną rozciągającą się w dół do mineralnego podłoża. Stanowią one większość pagórków palsa, a ich wysokość zależy od ekspansji spowodowanej zamianą wody w lód w ich rdzeniu. Typowa wysokość wynosi 2-4 m, a zawartość lodu w niektórych warstwach sięga 90% objętości. Lithalsa rozwijają się całkowicie na podłożu mineralnym w miejscach, gdzie torfowisko nie może się rozwinąć. Przechodzą one przez inną sekwencję rozwoju i mogą pokrywać się torfem wrzosowym. Typowo dojrzałe  lithalsa ma średnią zawartość lodu ponad 60%, a jego wysokość i kształt są podobne do minerogenicznych palsa.

Pływające pagórki torfowe różnią się od palsa tym, że ich wierzchołek wznosi się zaledwie 1-2 m nad torfowiskiem. Lodowy rdzeń jest ograniczony do torfu i zawiera mniej H₂0 niż otaczający go niezamarznięty torf. Powietrze zastąpiło część wody, dzięki czemu torfowisko unosi się znacznie wyżej niż pływające torfowiska. Tam, gdzie lodowy rdzeń pagórka torfowego rozciąga się w dół do mineralnego podłoża, powstaje zakotwiczony pagórek torfowy. Ponieważ tempo tworzenia się torfu na kopcu jest o połowę niższe niż w torfowisku, zakotwiczone płaskowyże torfowe powoli toną i ostatecznie ulegają zniszczeniu bez wpływu zmian klimatycznych.

Te prawdziwe formy lądowe mogą być naśladowane przez inne procesy, np. wtargnięcie wody powodujące pingo lub sezonowe kopce mrozowe. Inne opisane przykłady obejmują wieloletnią zmarzlinę, która następnie rozwinęła się w torfowisko na zboczu, oraz termokras spowodowany topnieniem śniegu u podnóża stoków na obszarach ciągłej wieloletniej zmarzliny. Nie są one uważane za kopce palsa, które powstają w innych warunkach zmarzlinowych.