Planning culture as a criterion for classification of problems of spatial planning system in Poland
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2021/118/14Keywords:
spatial planning system, planning culture, spatial policy toolsAbstract
Background: The analysis aims to diagnose problems occurring in the spatial planning system in a broader context. The problems concerning the use of spatial policy tools (at the local level) were verified from the perspective of the criteria of planning culture, assuming that the diagnoses referring only to the legal sphere, without taking into account the institutional context are insufficient.
Research purpose: The work aims to provide a synthesis, to take a new look at problems burdening the Polish spatial planning system. An attempt was made to isolate the problems of the spatial planning system from the perspective related to three dimensions of planning culture.
Methods: A review of the literature on the subject in the field of urban, economic, legal, and public policy issues was carried out. After a general analysis, based on the proposed criteria, the application of three key regulations in this context of the Spatial Planning and Land Development Act was verified and assessed.
Conclusions: From the perspective of the criteria of planning culture, it is noticeable how the original statutory intentions were modified during the application of individual provisions. Correlated with this phenomenon is both the lack of real protection of spatial order, as well as the low level of social capital in the local sphere.
References
Biernat T., Między polityką a prawem. Problem „upolitycznienia” tworzenia prawa, Acta Universitatis Wratislaviensis No 3791, Przegląd Prawa i Administracji 2017/CX, s. 115–132.
Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i Jakość Życia Polaków, Cały Raport (PL), Contemporary Economics 2015/9 (4).
Daniel P., Udział społeczeństwa w procedurze planistycznej – rzeczywiste uprawnienie czy „przykry” obowiązek organu, Samorząd Terytorialny 2019/(7–8), s. 7–16.
Ernste H., Framing Cultures of Spatial Planning, Planning Practice and Research 2012/7:1, s. 87–101.
Fogel A., Geszprych M., Kosieradzka-Federczyk A., Król M., Zachariasz I., Ograniczenia w zabudowie i zagospodarowaniu terenu a ład przestrzenny, IGPiM, Warszawa 2014, s. 91–104.
Getimis P., Comparing Spatial Planning Systems and Planning Cultures in Europe. The Need for a Multiscalar Approach, Planning Practice and Research 2012/27/1, s. 25–40.
Hall B.J., Theories of Culture and Communication, Communication Theory 1992/2, s. 50–70.
Healey P., Williams R.H., European planning systems: Diversity and convergence, Urban Studies 1993/30 (3/4), s. 701–720.
Izdebski H., Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni, Wolters Kluwer Business, Warszawa 2013, s. 124–135.
Izdebski H., Zachariasz I., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Wolters Kluwer Business, Warszawa 2013, s. 71–76.
Izdebski H., Nelicki A., Zachariasz I., Zagospodarowanie przestrzenne. Polskie prawo na tle standardów demokratycznego państwa prawnego, Ernst & Young Sprawne Państwo, Warszawa 2007.
Izdebski W., Śleszyński P., Malinowski Z., Kursa M., Analiza morfometryczna planów miejscowych w Polsce „Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich” N II/ 2018, Commission of Technical Rural Infrastructure, Kraków 2018, s. 331–347.
Jędraszko A., Zagospodarowanie przestrzenne w Polsce: drogi i bezdroża regulacji ustawowych, Unia Metropolii Polskich 2005.
Keller D.A., Koch M., Selle K., (red.), Planungskulturen in Europa. Erkundungen in Deutsch-land, Frankreich, Italien und in der Schweiz, DISP 1993/115.
Knieling J., Othengrafen F., En route to a theoretical model for comparative research on planning cultures, w: J. Knieling, F. Othengrafen (red.), Planning Cultures in Europe, Aldershot, Ashgate 2009, s. 39–62,
Knieling J., Othengrafen F., Planning culture – A concept to explain the evolution of planning policies and processes in Europe?, European Planning Studies 2015/23 (11), s. 2133–2147.
Koralewicz J., Wnuk-Lipiński E., Wizje społeczeństwa, zróżnicowań i nierówności w świadomości zbiorowej, Studia Socjologiczne 1987/2.
Kotus J., Partycypacja – aktywność – podmiotowość... Krok wstecz czy postęp rozwoju społeczeństwa obywatelskiego?, Studia KPZK 2018/1/83, s. 119–131.
Kowalewski A., Nowak M., Chaos przestrzenny i prawo. Uwarunkowania, procesy, skutki, rekomendacje, Studia KPZK PAN 2018/CLXXXII, Warszawa, s. 54–56.
Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Wolters Kluwer Business, Warszawa 2012, s. 90–94.
Nadin V., Stead D., European spatial planning systems, social models and learning, disp – The Planning Review, 2008/44 (172), s. 35–47.
Naegler D., Planung als soziale Konstruktion. Leitbilder als Steuerungsmedium in Stadtplanungsprozessen [Planning as Social Construction. Planning models as steering instrument in urban planning processes], Sigma, Berlin 2003, s. 23.
Needham B., Hartmann T. (red.), Planning by law and property rights reconsidered, Routledge, London 2016, s. 2 i nast.
Neuman M., How we use planning: Planning cultures and images of future, w: L.D. Hopkins, M. Zapata (red.), Engaging the Future: Forecasts, Scenarios, Plans, and Projects, Lincoln Institute of Land Policy, Cambridge, MA 2007, s. 155–174.
Niedziałkowski K., Beunen R., The risky business of planning reform – the evolution of local spatial planning in Poland, Land Use Policy 2019/85, s. 11–20.
Niewiadomski Z., Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, Beck, Warszawa 2016, s. 60–75.
North D.C., Structure and Change in economic history, W.W. Norton & Company, New York– London 1990.
Nowak M., Niesprawność władz publicznych a system gospodarki przestrzennej, Studia KPZK PAN 2017/CLXXV, Warszawa, s. 77–89
Nowak M., Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz do ustawy i przepisów powiązanych, Beck, Warszawa 2020, s. 29–32.
Nowak M., Kreja P., Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu jako instrument polityki przestrzennej w polskich metropoliach, Świat Nieruchomości 2012/2, s. 4–9.
Oakerson R.J., Walker S.T., Analysing policy reform and reforming policy analysis, w: D.W. Brinkerhoff (red.), Policy Studies and developing nations, vol. 5, JAI Press, Greenwitch 1997, s. 21–53.
Othengrafen F., The Concept of Planning Culture: Analysing how Planners Construct Practical Judgements in a Culturised Context, International Journal of E-Planning Research 2014/3 (2), s. 1–17.
Parysek J., Lokalna gospodarka przestrzenna w Polsce – prawo a rzeczywistość, w: W. Ratajczak, M. Szewczyk, J. Weltrowska (red.), Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań 2017, s. 148.
Reimer M., Getimis P., Blotevogel H. (red.), Spatial planning systems and practices in Europe, Routledge 2014.
Sanyal B. (red.), Comparative planning cultures, Routledge, New York 2005.
Szlachetko J., Partycypacja społeczna w lokalnej polityce przestrzennej, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2009.
Śleszyński P., Wydatki związane z infrastrukturą techniczną, Studia KPZK PAN 2018/CLXXXII, Warszawa, s. 196–201.
Śleszyński P., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Więckowski M., Stan zaawansowania planowania przestrzennego w gminach, IGiPZ PAN 2007/211.
Śleszyński P., Komornicki T., Solon J., Więckowski M., Planowanie przestrzenne w gminach, Wydawnictwo Sedno, Warszawa 2012, s. 193–198.
Śleszyński P., Kowalewski A., Markowski T., Studia nad chaosem przestrzennym t. III. Synteza. Uwarunkowania, skutki i propozycje naprawy chaosu przestrzennego, Studia KPZK PAN 2018/CLXXXII, Warszawa, s. 183–198.
Wegener M., Urban/regional models and planning cultures: Lessons from crossnational modelling projects, Environment and Planning B: Planning and Design 1994/21 (5), s. 629–641.
Williamson O.E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsza¬wa 1998.
Woźniak M., Interes publiczny i interes indywidualny w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2018, s. 122–153.
Załęczna M., Public participation in land use planning and the building of a civil society, Real Estate Management and Valuation 2018/26 (2), s. 23–32.
Zamboni M., The Policy of Law. A Legal Theoretical Framework, Oxford 2007, s. 6–8.
