O sytuacji językowo-kulturowej w chorwackiej diasporze Triestu

_________________________________

Autor

  • Mieczysław Dziekoński Uniwersytet Śląski, Instytut Filologii Słowiańskiej

DOI:

https://doi.org/10.26485/RKJ/2019/67/4

Słowa kluczowe:

językoznawstwo, dialektologia, pogranicza językowe, triesteńska diaspora

Abstrakt

Triest – pograniczne miasto między trzema cywilizacjami (romańską, germańską i słowiańską) – stał się miejscem migracji Słowian, zwłaszcza południowych. Już w XIX wieku miasto to było najliczniejszą miejską aglomeracją słoweńską, a ponad połowa jego mieszkańców była pochodzenia słowiańskiego. W ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej Chorwaci zaczęli odgrywać w nim znaczącą rolę. Pierwsza wojna światowa i powojenne realia diametralnie zmieniły układ sił na korzyść Królestwa Włoskiego, a międzywojenny faszyzm i II wojna światowa poważnie zagroziły egzystencji tej części mieszkańców. Powojenne zmiany polityczne (powstanie Republiki Włoskiej i Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii) nie sprzyjały poprawnym kontaktom z ojczyzną. Dopiero powstanie niezawisłej Republiki Chorwackiej zmieniło relacje między obu państwami i samą diasporę.

 

BIBLIOGRAFIA

Čilaš Ankica, Drpić Irena, Lončarić Mijo, 2007, A lingua dei Croati di Trieste, w: J.C. Damir Murković, red., I Croati a Trieste, Edizioni Comunità Croata di Trieste, Trieste.

Dabinović Antun, 1938, Glagoljski natpis u Trstu, „Jadranski Dnevnik”, nr 31.

Dziekoński Mieczysław, 2016, Chorwacka diaspora w Trieście, rozprawa doktorska, Uniwersytet Śląski, Katowice.

Feruga Krzysztof, 2009, Język diaspory molizańskich Chorwatów, Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej, Bielsko-Biała.

Jeri Jernej, 1975, Vprašanje naše zahodne meje 1945–1954, w: J. Janko, red., Slovenci v Italiji po drugi svetovni vojni, Cankarjeva založba, Primorski tisk, Založništvo tržaškega tiska, Ljubljana–Koper–Trst, s. 89–90.

Kacin-Wohinz Milica, Pirjevec Jože, 2000, Zgodovina Slovencev v Italiji 1866–2000, Nova revija, Ljubljana.

Kersevan Alessandra, 2003, Un campo di concentramento fascista, Gonars 1942–1943, Kappa Vu, Udine.

Kovačić Ivan, 1998, Kampor 1942–1943. Hrvati, Slovenci i Židovi u koncentracijskem logoru Kampor na otoku Rabu, praca dyplomowa, Uniwersytet w Rijece, Rijeka.

Pahor Milan, 1980, 40-letnica nastanka OF na Tržaškem, w: Jadranski koledar za leto 1981, Založništvo tržaškega tiska, Trst, s. 46–52.

Pahor Milan, 1984, Rižarna – 40 let potem, w: Jadranski koledar za leto 1984, Založništvo tržaškega tiska, Trst, s. 123–127.

Pahor Milan, 2004, Slavjanska sloga. Slovenci in Hrvati v Trstu. Od avstroogrske monarhije do italijanske republike, Založništvo tržaškega tiska, Trst.

Pajewski Janusz, 2005, Pierwsza wojna światowa 1914–18, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Petelin Stojan, 1965, Osloboditev Slovenskega Primorja, Goriška mohorjeva družba, Nova Gorica.

Pirjevec Jože, 1998, Pariška mirovna konferenca, w: Acta Historiae VI, Zgodovinsko družba, Società storica del Litorale, Koper, s. 7–14.

Wereszycki Henryk, 1972, Historia Austrii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.

 

Pobrania

Opublikowane

2020-01-19

Jak cytować

Dziekoński, M. (2020). O sytuacji językowo-kulturowej w chorwackiej diasporze Triestu: _________________________________. Rozprawy Komisji Językowej, 67, 49–60. https://doi.org/10.26485/RKJ/2019/67/4

Numer

Dział

Artykuły